Hồi Ký Lý Quang Diệu - Tập 2: Từ Thế Giới Thứ Ba Vươn Lên Thứ Nhất
Lý Quang Diệu đã để lại một di sản văn học giá trị với bộ hồi ký đồ sộ gồm hai tập. Tập đầu tiên, “Câu chuyện Singapore”, tập trung vào việc trình bày quan điểm cá nhân của ông về lịch sử Singapore cho đến thời điểm tách rời khỏi Malaysia vào năm 1965. Tập thứ hai, “Từ thế giới thứ ba vươn lên thứ nhất”, ghi lại hành trình chuyển đổi đầy ấn tượng của Singapore, từ một quốc gia nghèo khó trở thành một trong những “con rồng châu Á” nổi bật.
Sau ba thập kỷ lãnh đạo Singapore với vai trò Thủ tướng, vào năm 1990, Lý Quang Diệu đã chuyển sang vị trí cố vấn và dành nhiều thời gian, công sức để thu thập tài liệu, ghi chép, và cuối cùng hoàn thành bộ hồi ký này, một cái nhìn tổng quan về cuộc đời và sự nghiệp của ông.
Quá trình viết cuốn sách đầu tiên, “Câu chuyện Singapore”, bắt đầu từ năm 1994 và được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1998. Tác phẩm này kể lại những kỷ niệm đáng trân trọng của một sinh viên xuất sắc trong những năm tháng du học tại Anh; câu chuyện tình yêu sâu sắc của ông với người vợ của mình; và những hoài bão lớn lao của một thanh niên đầy nhiệt huyết. Cuốn sách cũng mô tả chi tiết quá trình ông tham gia chính trường, học cách giao tiếp và xây dựng các mối quan hệ, thành lập đảng phái và dẫn dắt đất nước vượt qua những thách thức khó khăn.
Tập 1 khép lại tại thời điểm Singapore tuyên bố độc lập vào năm 1965, sau khi tách khỏi Liên bang Malaysia. Đây là một cột mốc quan trọng, đánh dấu sự hình thành và phát triển trong tư duy, tính cách của ông Lý Quang Diệu.
Cuốn sách cũng cung cấp cho người đọc một góc nhìn sâu sắc về bối cảnh thế giới thời Chiến tranh Lạnh, phong trào không liên kết, cũng như vai trò của các cường quốc như Mỹ, Anh, Nga, Trung Quốc trong giai đoạn lịch sử này. Bên cạnh đó, tác phẩm còn đề cập đến sự hình thành của Liên minh châu Âu và khối Thịnh vượng chung, cùng với các liên minh và hiệp ước quốc tế khác.
Trong tập 2, “Từ thế giới thứ ba vươn lên thứ nhất”, xuất bản năm 1999, Lý Quang Diệu đã viết: “Nếu Singapore là một đứa trẻ, tôi tự hào vì đã chăm sóc và nuôi dưỡng đứa trẻ ấy.”
Năm 1965, khi Singapore giành được độc lập, quốc đảo non trẻ này phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Từ một thuộc địa của Vương quốc Anh với vai trò là cảng giao thương, Singapore đã vươn mình trở thành một quốc gia hiện đại hàng đầu châu Á, sở hữu hãng hàng không lớn nhất thế giới, một sân bay hiện đại, một cảng thương mại sầm uất và mức thu nhập bình quân đầu người thuộc hàng cao nhất thế giới.
Câu chuyện về sự chuyển đổi của Singapore được kể một cách lôi cuốn, đồng thời cũng khơi gợi nhiều tranh luận.
Singapore ra đời từ sự sụp đổ của chế độ thực dân, sau những tàn phá của Chiến tranh thế giới thứ hai, cùng với tình trạng đói nghèo và bất ổn xã hội. Ngày nay, Singapore được biết đến là một thành phố của tương lai. Sự thay đổi lịch sử phi thường này được kể bởi một người không chỉ chứng kiến tất cả những giai đoạn khó khăn đó, mà còn là người kiến tạo nên quốc gia và mở đường cho sự phát triển của đất nước.
Cuốn sách được viết dựa trên những ghi chép tỉ mỉ của tác giả, cùng với các tài liệu chính phủ chưa được công bố và các hồ sơ chính thức trước đây. Ông đã trình bày những nỗ lực phi thường để bảo vệ sự tồn tại của quốc đảo nhỏ bé ở Đông Nam Á.
Ông giải thích cách ông và các thành viên chính phủ đã đối phó với những mối đe dọa từ bên ngoài đối với an ninh của quốc gia non trẻ, đồng thời khởi động quá trình xây dựng đất nước đầy gian khổ: xây dựng hệ thống đường sá và cơ sở hạ tầng từ vùng đất chủ yếu là đầm lầy; xây dựng lực lượng quân đội từ nguồn nhân lực hạn chế, vượt qua những vấn đề về phân biệt chủng tộc và chia rẽ ý thức hệ; loại bỏ nạn tham nhũng còn sót lại từ thời thuộc địa; cung cấp hệ thống nhà ở xã hội; và thành lập hãng hàng không và sân bay quốc gia.
Ông cũng thẳng thắn chia sẻ về cách tiếp cận sắc bén của mình trong việc loại bỏ các đối thủ chính trị và những người có quan điểm khác biệt về nhân quyền và dân chủ, nhằm duy trì sự ổn định chính trị.
Trong cuốn sách, Lý Quang Diệu cũng khắc họa chân dung những nhà lãnh đạo nổi tiếng như Margaret Thatcher, Ronald Reagan, Giang Trạch Dân, George Bush và Đặng Tiểu Bình.
Ông đã vén bức màn bí mật về cuộc sống gia đình, viết một cách cẩn trọng và yêu thương về người vợ và người con trai Lý Hiển Long. Ông cũng tỉ mỉ thuật lại những trải nghiệm và cảm nghĩ của mình trong quá trình tiếp xúc với nhiều quốc gia khác nhau, trong đó có Việt Nam và Trung Quốc, những chủ đề có thể thu hút sự quan tâm đặc biệt của độc giả Việt Nam.
“Tựa đề cuốn sách này thể hiện khát vọng của tất cả các nước đang phát triển, nhưng đáng tiếc, cho đến nay, số lượng quốc gia thành công còn rất ít. Singapore là một trong số ít những quốc gia đó. Vì vậy, hồi ký về những năm đầu thời kỳ độc lập, được viết bởi người sáng lập đất nước này – ông Lý Quang Diệu – sẽ rất thú vị đối với người dân các nước đang phát triển và những ai quan tâm đến vận mệnh của quốc gia họ. Câu chuyện được kể một cách thẳng thắn, với một văn phong trong sáng và hấp dẫn. Cuốn sách có sức hút đặc biệt.”
_Kofi A. Annan, Nguyên Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc._
```
