Giới thiệu về tác giả Tôn Thất Thọ và công trình nghiên cứu lịch sử
Tôn Thất Thọ, một nhà giáo ưu tú từng đảm nhiệm vị trí Hiệu trưởng trường Trung học sơ sở tại Bình Phước, đồng thời là cộng tác viên đắc lực của tạp chí Xưa và Nay với bút danh Tôn Châu Quân trong hơn một thập kỷ. Đến nay, số lượng bài viết của anh trên tạp chí đã vượt mốc 100, nổi bật bởi sự ngắn gọn, súc tích, giàu tính gợi mở và khả năng làm sáng tỏ các vấn đề lịch sử.
Giai thoại lịch sử và quá trình tìm lại sự thật
Khi nghiên cứu lịch sử các triều đại, việc xem xét các giai thoại lịch sử là điều không thể bỏ qua. Bởi lẽ, nhiều giai thoại đã vô tình trở thành sự kiện lịch sử, được truyền miệng qua nhiều thế hệ và dần được các nhà nghiên cứu ghi chép lại. Tuy nhiên, không phải mọi giai thoại đều dựa trên bằng chứng khoa học hay tư liệu lịch sử xác thực. Những giai thoại như “Câu chuyện lá cờ khăn gói”, “Cây đèn treo ngược”, “Vua quan triều Nguyễn cho than đá là quái vật”, cùng với các ghi chép liên quan đến Lê Văn Duyệt, Phan Thanh Giản, Phan Đình Phùng… đều minh chứng cho thực trạng này.
Với nguồn tài liệu phong phú từ tủ sách gia đình, sự hỗ trợ của các nhà nghiên cứu, biên khảo và bạn bè, tác giả đã tập hợp, kết nối nhiều nguồn tư liệu khác nhau. Bằng phương pháp tư duy khoa học đặc trưng của bộ môn, anh đã chứng minh và khôi phục lại sự thật trong nhiều trường hợp thường được xem là giai thoại lịch sử.
Đánh giá lại công trạng các nhân vật lịch sử triều Nguyễn
Từ nhiều nguồn tư liệu khách quan, tác giả đã giúp độc giả đánh giá lại công trạng của nhiều nhân vật lịch sử triều Nguyễn, như Thượng thư Tôn Thất Hiệp, người tiên phong đắp Đại đồn Chí Hòa khi quân Pháp xâm chiếm Gia Định, và các nhân vật khác mà trước đây, do thiếu tài liệu, việc đánh giá còn nhiều sai sót. Các bài viết về Trần Văn Kỷ đầu đời Gia Long, Đốc học Định Tường Phan Hiển Đạo, Phan Tòng thời kháng Pháp… đã nhận được sự quan tâm và đánh giá cao từ đông đảo độc giả.
Giải mã địa danh và những vấn đề lịch sử địa phương
Bên cạnh việc nghiên cứu về các nhân vật lịch sử, tác giả còn lý giải nhiều vấn đề liên quan đến địa danh các địa phương, dựa trên các nguồn tư liệu đa dạng, giúp độc giả tự rút ra những nhận định của riêng mình.
"Theo dòng triều Nguyễn" - Tập hợp những góc nhìn khách quan
Công trình "Theo dòng triều Nguyễn" không phải là một công trình nghiên cứu hoàn chỉnh, mà là tập hợp các bài viết đã được đăng trên tạp chí Xưa và Nay, mỗi bài viết là một câu chuyện lịch sử riêng lẻ. Tuy nhiên, nội dung của nó góp phần cung cấp các sự kiện lịch sử dưới góc nhìn khách quan, công bằng và khoa học.
Hy vọng rằng cuốn sách sẽ mang đến nhiều kiến thức lịch sử bổ ích, góp phần phổ biến kiến thức lịch sử đến với nhiều đối tượng độc giả.
Trân trọng giới thiệu!
NGUYỄN HẠNHPhó Tổng biên tập tạp chí Xưa và Nay
