The Friend - Bạn Đồng Hành
The Friendlà tác phẩm tiểu thuyết xuất sắc của nhà văn Sigrid Nunez, vinh dự nhận giải thưởng National Book Award danh giá năm 2018.
The Friendkể câu chuyện từ góc nhìn của một người phụ nữ không được nhắc tên, người bất ngờ phải đảm nhận trách nhiệm chăm sóc Apollo, một chú chó Great Dane, sau khi người bạn thân thiết nhất của cô qua đời. Người bạn này, một nhà văn nổi tiếng, đã tự nguyện chấm dứt cuộc đời.
Toàn bộ tác phẩm đan xen hai dòng thời gian: những hồi ức về người bạn đã khuất, một nhân vật phức tạp với cuộc đời đầy thăng trầm, và hiện tại, cuộc sống của người kể chuyện bên cạnh chú chó Apollo đang phải đối diện với nỗi buồn mất chủ. Nhân vật chính liên tục chuyển đổi giữa hai thế giới này, đối diện với những vấn đề sâu sắc và khó khăn: sự mất mát đột ngột và nỗi trống vắng khôn nguôi, trách nhiệm bất ngờ với một sinh vật sống mà cô chưa từng chuẩn bị, những trăn trở về việc tiếp tục viết lách, và những suy nghĩ về quyền tự quyết định số phận.
Trong những ký ức về người bạn, nhân vật thường xuyên suy ngẫm về nghề viết, thông qua những chia sẻ của người bạn hoặc những câu nói nổi tiếng của các nhà văn khác:
- Anh nói với em, thay vì viết về những gì em biết, hãy viết về những gì em thấy.
- Anh nói, ngày càng nhiều người tự xuất bản sách của mình thì đúng là thảm hoạ.
- Tất cả các nhà văn đều là quái vật. - Henry de Motherlant
- Cái xấu được hư cấu thì lãng mạn và đa dạng; cái xấu có thật thì u ám, đơn điệu, trần trụi, và tẻ nhạt. - Simone Weil
- Nếu viết văn không khó thì chẳng đáng để viết. - O’Connor
Sự quan tâm sâu sắc đến nghiệp viết xuất phát từ việc người kể chuyện cũng là một nhà văn, đang đối mặt với câu hỏi về chủ đề và mục đích sáng tạo của mình. Liệu cô có nên viết về người bạn thân và chú chó Apollo hay không? Giống như Christa Wolf, cô lo sợ rằngviết về ai đó là một cách giết chết người ấy.
Ở hiện tại, cô phải đối mặt với một thử thách khác: trách nhiệm chăm sóc Apollo. Việc nhận nuôi chú chó này là một điều hoàn toàn bất ngờ, đặc biệt khi cô đã quen với cuộc sống độc lập và lo lắng về chi phí sinh hoạt đắt đỏ tại thành phố. Tuy nhiên, Sigrid Nunez đã khéo léo biến thử thách này thành một cơ hội để khám phá sâu hơn về nhân vật. Qua quá trình chăm sóc Apollo, người kể chuyện nhận ra rằng chính chú chó mới là người đang chữa lành những vết thương lòng cho cô.
Hình ảnh “the friend” – “bạn đồng hành” – chuyển đổi linh hoạt giữa nhà văn đã khuất và chú chó Apollo, qua đó tác giả đặt ra một vấn đề nhạy cảm trong xã hội hiện đại: liệu cuộc sống của con người có giá trị hơn cuộc sống của động vật, và liệu chúng ta có quyền tự quyết định kết thúc cuộc đời hay không? Những lý do sâu xa nào dẫn đến sự lựa chọn tự tử, hay đôi khi không có lý do nào cả? Và điều gì thực sự cần phải lên án?
Trong không gian ưu tư ấy, chú chó Apollo xuất hiện “uy nghiêm, đường bệ dưới bầu trời mùa hạ”, mang trong mình cái tên đầy ý nghĩa – vị thần ánh sáng, chân lý và nghệ thuật. Chú chó khổng lồ nhưng lại điềm tĩnh và khoan hòa với cuộc sống: “Ôi, nhìn kìa. Những con bướm. Chúng nên cảnh giác với mày, một đối tượng ăn côn trùng. Cú đớp của bộ hàm kia sẽ chộp gọn gần hết cả đàn bướm. Nhưng lũ bướm vẫn bay dập dờn ở đó, bay thẳng về phía mày, như thể mày chẳng khác gì một tảng đá khổng lồ giữa đám cỏ. Chúng đậu tới tấp xuống chỗ mày như những bông hoa giấy, còn mày – không hề nhúc nhích, một cử động giật giật thân mình cũng không!” Hình ảnh chú chó hòa mình vào cuộc sống thường nhật của con người.
```
