tái tạo tổ chức (tái bản 2020)

Mỗi con người trong cuộc sống đều hiện hữu trong rất nhiều tổ chức khác nhau. Có thể là công sở, nhà thờ, gia đình hay câu lạc bộ. Mỗi nhóm như vậy lại mang một luật chơi riêng và chúng ta cũng đóng vai tuỳ hoàn cảnh. Đôi khi ta chỉ mong sao mọi người ở cơ quan có thể gần gũi như ở CLB, có lúc ta chỉ mong sao ở nhà có sự bình đẳng hơn như khi bày tỏ quan điểm ở cơ quan. Ngọc Anh nghĩ rằng ai cũng mong như vậy hết, nhưng cách làm thì mỗi người lại có tư duy khác nhau. Và khi không có sự kết nối giữa các tâm hồn thì chúng rất dễ bắt nguồn cho những xung đột chìm nổi lẫn lộn. Vậy đâu là giải pháp? Nếu như ai thường theo dõi Ngọc Anh thì sẽ biết rằng, tôi luôn đề cao một bố cục được thực hiện khoa học và rõ ràng. Móng chắc thì mới lên cao được. Cuốn sách này có hai điều tôi cực thích, một là lột tả đơn giản và chân thực nhất cách mà các tổ chức được xây dựng và phát triển qua các thời kì của loài người. Có những tổ chức đã phát triển lên, có những tổ chức vẫn duy trì theo cái nếp như thuở sơ khai. Chúng đều có ưu điểm và nhược điểm riêng. Cuốn sách lột tả được lộ trình biến đổi của các tổ chức qua từng thời kì phát triển của loài người. Có những tổ chức đã tiến lên một hình thái, cũng có những tổ chức vẫn giữ nguyên kết cấu như thuở sơ khai. Hơn thế nữa, tác giả đã có một bước đi khá thú vị khi đặt màu sắc tượng trưng cho từng biểu hình tổ chức khác nhau. Cách phân chia như vậy khiến cho độc giả rất dễ ghi nhớ nội dung của cuốn sách. Cứ qua một trang sách mà thấy sự thay đổi về màu sắc là biết ngay tác giả đang định nói gì rồi. Màu đỏ dành cho những tổ chức mang tính bốc đồng, cuộc chơi diễn biến theo yêu cầu của kẻ mạnh nhất. Hổ phách tượng trưng cho sự phục tùng trong các tổ chức tôn giáo, quân đội. Thành viên của tổ chức này sẽ có xu hướng phải tuân theo các luật lệ bất biến một cách vô điều kiện. Cam là sự chuyển dịch của sáng tạo, thành tựu hay kết quả công việc được đặt lên trên hết. Lúc này đây, một người nhân viên quen cũng có cơ hội để vươn lên vị trí cao nhất trong tổ chức. Xanh lá cây biểu tượng cho sự biến đổi vào bên trong. Thay vì chỉ quan tâm tới doanh số doanh đồ thì giờ đây người ta tập trung vào giá trị con người ở bên trong doanh nghiệp. Vấn đề ở đây là mỗi loại hình tổ chức như vậy đều có ưu và nhược điểm riêng. Và theo tác giả thì chẳng có tổ chức nào là hoàn toàn thuộc về một “màu sắc” nào đó. Chúng được tạo nên từ những sự đan xen khác nhau mà đôi khi ta chẳng nhận ra. Đây cũng là tiền đưa chúng ta đến với thế giới quan xanh ngọc để bắt đầu tái tạo lại tổ chức của mình. cập Việc đầu tiên chúng ta cần thay đổi lại ngay, từ sự hà khắc vô lối nơi, ta cần tin tưởng vào nhau và hướng tổ chức vận hành theo hướng tự quản. Điển hình như trong các buổi họp, đôi khi không phải là thành viên thảo luận với nhau. Mà cốt yếu là thuyết phục cho sếp thiên về bên nào hơn mà thôi. Kể cả với việc bình bầu theo số đông thì nó vẫn có thể có sai số. Lịch sử đã chứng minh nhiều lần rằng chân lý thì không thuộc về số đông. Thay vì hoạt động theo lối cũ, giờ đây khi có vấn đề cần bàn luận, chúng ta sẽ lấy ý kiến từ hai nguồn gồm chuyên gia trong lĩnh vực đó và tâm tư của những người có liên quan tới quyết định này để mọi người cùng bàn luận. Thậm chí trong nhiều tổ chức hiện thì những việc tế nhị như lương bổng cũng được đem ra trao đổi với nhau. Mọi người sẽ đánh giá kết quả công việc cũng như trách nhiệm tài chính của thành viên mà đưa ra quyết định tăng lương chứ không còn đơn thuần phụ thuộc vào giám đốc hay bộ phận quản lý nhân sự nữa. Hơn thế nữa, vấn đề công sở còn nằm ở việc thể hiện bản thân khá nhiều. Đôi khi chúng ta hành động như những con robot, chẳng bao giờ dám thể hiện suy nghĩ hay cảm xúc thực sự của mình. Có thể bởi nỗi lo rằng khi mình bộc lộ con người thật nhất thì khi đó các điểm yếu cũng dần hiện ra. Quả là tồi tệ nếu như bị người khác khai thác vào điểm này. Từ yếu tố này mà nhiều tổ chức hiện nay đã thiết kế ra các không gian an toàn cho nhân viên như phòng thiền, để họ có thể an toàn cân bằng cảm xúc và tìm lại chính mình kể cả khi đang bộn bề công việc ở cơ quan. Và cuối cùng là đề cao sứ mệnh của tổ chức. Ai trong chúng ta đi làm mà chẳng vì tiền. Không có tiền thì cuộc sống chấm hết ngay. Thế nhưng tổ chức càng lớn thì chúng cần có trách nhiệm lớn hơn. Nhiều tiền mà cuộc sống vô nghĩa thì cũng chẳng giải quyết việc gì. Không ít những người đã bỏ lại công việc chức cao vọng trọng để tìm một cuộc đời khác. Cũng đúng thôi vì chúng ta vốn đến với thế giới này bằng hai bàn tay trắng mà. Muốn thay đổi người khác thì chúng ta cần phải nhìn nhận sâu sắc về bản thân mình trước tiên. Hãy để triết lý màu xanh ngọc thấm nhuần trước khi mang nó đi cho những người xung quanh. Cảm giác như những hạt mưa trong ngày hè oi ả vậy.

Là một một cuốn sách viết về hệ thống quản lý, những tưởng sẽ khô khan và nhiều kiến thức hàn lâm khó hiểu, thế nhưng qua cách tiếp cận và lập luận độc đáo của tác giả Frederic Laloux lại đặc biệt ấn tượng, người đọc như bị thu hút vào một hành trình thám hiểm đầy mới mẻ. Đây có thể được xem là một cuốn sách kinh tế cô đọng, nhiều ý nghĩa và gợi mở nhiều góc nhìn. Từ góc độ cá nhân và doanh nghiệp, hoàn toàn có thể tạo nên một tổ chức CẤP TIẾN mà ở đó mỗi cá nhân tự quản lý bản thân, được sống, làm việc với trọn vẹn con người mình và định vị xu hướng bằng sự cảm nhận. Giá trị của cuốn sách còn ở chỗ các ý tưởng và lý luận mà tác giả đưa ra được chứng minh một cách sống động từ thực tế vận hành của một số tổ chức trên thế giới đã hoặc đang theo mô hình CẤP TIẾN.

Đây là một cuốn sách mà mình mê đắm đuổi. Tính độc đáo của cuốn sách thể hiện ngay từ hình thức trình bày, qua những hình ảnh trực quan sinh động, các khái niệm về tổ chức, các phân tích về mô hình quản lý trở nên sống động, thu hút và dễ hiểu. Điểm nổi bật và xuyên suốt của cuốn sách chính là thế giới quan màu sắc về quá trình hình thành, phát triển các mô hình tổ chức qua từng giai đoạn tiến hóa của nhân loại, đây thực sự là cách ứng dụng thông minh khi kích thích cả hai bán cầu não, giúp người đọc dễ dàng tiếp cận và dễ dàng ghi nhớ các loại hình tổ chức (Bốc đồng, Truyền thống, Thành tựu, Phức hợp và Cấp tiến) tương quan qua thế giới màu sắc (màu đỏ, màu hổ phách, màu cam, màu xanh lá cây và màu xanh ngọc). Và còn nhiều ý tưởng khác nữa...