1. Trang Chủ
  2. Tài Liệu Học Tập
  3. Hướng dẫn cách viết văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên lớp 8

Hướng dẫn cách viết văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên lớp 8

Hướng Dẫn Viết Văn Bản Thuyết Minh Giải Thích Hiện Tượng Tự Nhiên Lớp 8

Văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên là một dạng bài viết quan trọng trong chương trình Ngữ văn lớp 8. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết về cấu trúc, nội dung và cách viết một văn bản thuyết minh hoàn chỉnh, giúp bạn hiểu rõ hơn về các hiện tượng tự nhiên xung quanh.

Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá các bước viết, từ việc lựa chọn hiện tượng đến việc trình bày thông tin một cách khoa học và hấp dẫn.

Dạng bài: Trong đời sống, không ít lần ta gặp các hiện tượng tự nhiên đặc biệt, có khi kì thú, có khi đáng lo ngại. Đối diện với chúng, trong ta nảy sinh nhu cầu giải thích nhằm thoả mãn nhu cầu hiểu biết, khám phá, chinh phục.

Hướng dẫn phân tích đề bài

    - Dạng bài: Trong đời sống, không ít lần ta gặp các hiện tượng tự nhiên đặc biệt, có khi kì thú, có khi đáng lo ngại. Đối diện với chúng, trong ta nảy sinh nhu cầu giải thích nhằm thoả mãn nhu cầu hiểu biết, khám phá, chinh phục. Viết bài văn thuyết minh thể hiện nội dung này thực sự là một trải nghiệm thú vị, tạo cho em cơ hội chia sẻ với mọi người những hiểu biết bổ ích có được qua khảo sát, nghiên cứu riêng hoặc qua tiếp nhận những thông tin đáng tin cậy từ các tài liệu khoa học.

    Yêu cầu: 

    - Nêu được hiện tượng tự nhiên cần giải thích.

    - Nêu được các biểu hiện cơ bản của hiện tượng tự nhiên cần giải thích.

    - Trình bày được căn cứ xác đáng để giải thích hiện tượng tự nhiên đã chọn.

    - Nói rõ ảnh hưởng, tác động của hiện tượng tự nhiên đó đối với cuộc sống con người.

    Dàn bài chung cho dạng bài

      1. Mở bài: Nêu hiện tượng tự nhiên và đưa ra cái nhìn bao quát về hiện tượng này.

      2. Thân bài:

      + Miêu tả hay thuật lại các biểu hiện điển hình của hiện tượng tự nhiên.

      + Nêu lần lượt các nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tự nhiên, kết hợp trích dẫn ý kiến của các chuyên gia và bổ sung trên cơ sở một số tài liệu được cập nhật. à bổ sung trên cơ sở một

      + Xác định mối liên hệ giữa hiện tượng tự nhiên với đời sống của con người; nêu, đánh giá khái quát về thái độ và những việc con người đã làm trước hiện tượng tự nhiên đó.

      3. Kết bài: Nêu ấn tượng hay đánh giá chung của bản thân về hiện tượng tự nhiên được đề cập.

      Ví dụ minh hoạ

        Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng nguyệt thực

        A. Dàn ý chi tiết: 

        Dàn ý chi tiết:

        1. Mở đoạn: 

        Giới thiệu khái quát về hiện tượng nguyệt thực trong tự nhiên.

        2. Thân đoạn:

        - Khái niệm của hiện tượng nguyệt thực

        - Nguyên nhân, cơ chế hình thành hiện tượng nguyệt thực

        - Lợi ích hoặc tác hại của hiện tượng nguyệt thực

        - Liên hệ mở rộng về các vấn đề liên quan đến hiện tượng nguyệt thực

        3. Kết đoạn:

        Khái quát lại cảm nghĩ của bản thân về hiện tượng nguyệt thực

        B. Các bài văn mẫu tham khảo:

        Bài văn mẫu số 1:

        Cùng với nhật thực, nguyệt thực cũng là một hiện tượng tự nhiên thú vị, được nhiều người yêu thích và mong chờ.

        Hiện tượng nguyệt thực xảy ra khi Trái Đất, Mặt Trời và Mặt Trăng nằm trên cùng một đường thẳng, trong đó Trái Đất nằm ở giữa. Ngoài ra, hiện tượng này còn cần một điều kiện quan trọng không kém đó là nó chỉ có thể xảy ra vào những ngày trăng tròn mà thôi. Lúc này, toàn bộ ánh sáng Mặt Trời sẽ bị bóng của Trái Đất che khuất, khiến Mặt Trăng không nhận được ánh sáng Mặt Trời và không thể phản chiếu lại bất kì ánh sáng nào cả. Đó chính là cách mà nguyệt thực diễn ra.

        Mỗi lần xuất hiện, nguyệt thực có thể kéo dài trong vài giờ và có thể nhìn từ bất kì vị trí nào trên Trái Đất. Đặc biệt, con người có thể thoải mái quan sát hiện tượng này bằng mắt thường mà không lo bị ảnh hưởng. Đó là những ưu điểm của hiện tượng này so với nhật thực.

        Hiện tượng nguyệt thực được chia thành hai loại dựa vào diện tích Mặt Trăng bị Trái Đất che khỏi tia sáng Mặt Trời. Nếu Mặt Trăng nằm hoàn toàn trong vùng tối của Trái Đất thì khi đó ánh trăng sẽ chuyển sang màu đỏ đồng hoặc cam sẫm, gọi là nguyệt thực toàn phần. Nếu Mặt Trăng chỉ nằm trong vùng tối Trái Đất một phần, phần còn lại vẫn tiếp nhận tia sáng Mặt Trời, thì ta có thể nhìn thấy bóng của Trái Đất màu đen hoặc đỏ sẫm che khuất một phần Mặt Trăng, gọi là nguyệt thực một phần. Trong đó, hiện tượng nguyệt thực một phần sẽ xuất hiện trước hoặc sau khi xảy ra nguyệt thực toàn phần.

        Màu sắc của nguyệt thực tạo ra cho mặt trăng đã trở thành điểm nhấn của hiện tượng tự nhiên này. Nó thu hút nhiều người cùng xem và chụp ảnh lưu niệm. Đồng thời, vì màu đỏ đặc trưng mà hiện tượng này còn được nhiều người cho rằng là tín hiệu của một điều gì đó sắp xảy đến.

        Bài văn mẫu số 2:

        Nguyệt thực, giống như nhật thực, là một hiện tượng thiên nhiên đặc sắc, thu hút sự quan tâm và mong đợi của nhiều người. Điều này xảy ra khi Trái Đất, Mặt Trời và Mặt Trăng nằm trên cùng một đường thẳng, với Trái Đất đặt ở giữa. Điều kiện quan trọng khác là hiện tượng này chỉ xảy ra vào những ngày trăng tròn. Trong thời điểm này, ánh sáng Mặt Trời hoàn toàn bị Trái Đất che khuất, làm cho Mặt Trăng không nhận được ánh sáng và chìm sâu vào bóng tối. Đây là cách mà nguyệt thực diễn ra, một hiện tượng có thể kéo dài trong vài giờ và quan sát được từ bất kỳ nơi nào trên Trái Đất.

        Điều đặc biệt là con người có thể thoải mái quan sát nguyệt thực bằng mắt thường mà không phải lo lắng về tác động của nó, làm cho nó trở nên thuận lợi hơn so với nhật thực.

        Nguyệt thực được phân loại thành hai loại dựa trên diện tích của Mặt Trăng bị che khuất bởi Trái Đất. Nếu Mặt Trăng hoàn toàn nằm trong vùng tối của Trái Đất, ánh sáng mặt trăng có thể chuyển sang màu đỏ đồng hoặc cam sẫm, được gọi là nguyệt thực toàn phần. Nếu Mặt Trăng chỉ một phần nằm trong vùng tối của Trái Đất, phần còn lại vẫn nhận được ánh sáng Mặt Trời, ta có thể nhìn thấy một bóng của Trái Đất màu đen hoặc đỏ sẫm che phủ một phần của Mặt Trăng, được gọi là nguyệt thực một phần. Nguyệt thực một phần thường xảy ra trước hoặc sau nguyệt thực toàn phần.

        Màu sắc đặc trưng của nguyệt thực đã tạo ra điểm nhấn đặc biệt cho hiện tượng này, làm cho nó trở thành một trải nghiệm đẹp và thu hút nhiều người quan sát và chụp ảnh lưu niệm. Tuy nhiên, dù nó mang đến vẻ đẹp độc đáo, nhiều người vẫn tin rằng màu đỏ của Mặt Trăng có thể là tín hiệu của những sự kiện quan trọng sắp xảy ra.

        Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Viết Văn Bản Thuyết Minh Giải Thích Hiện Tượng Tự Nhiên Lớp 8

        Văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên lớp 8 là một bài viết nhằm cung cấp thông tin, giải thích nguyên nhân, diễn biến và kết quả của một hiện tượng tự nhiên nào đó. Để viết một bài thuyết minh tốt, bạn cần nắm vững cấu trúc và các bước thực hiện.

        I. Cấu Trúc Chung Của Văn Bản Thuyết Minh Giải Thích Hiện Tượng Tự Nhiên

        1. Mở bài: Giới thiệu hiện tượng tự nhiên cần thuyết minh.
        2. Thân bài:
          • Mô tả đặc điểm của hiện tượng.
          • Giải thích nguyên nhân hình thành hiện tượng.
          • Phân tích diễn biến của hiện tượng.
          • Nêu kết quả, hậu quả của hiện tượng.
        3. Kết bài: Nêu ý nghĩa, tầm quan trọng của việc hiểu biết về hiện tượng.

        II. Các Bước Viết Văn Bản Thuyết Minh Giải Thích Hiện Tượng Tự Nhiên

        1. Bước 1: Chọn hiện tượng tự nhiên: Lựa chọn một hiện tượng tự nhiên mà bạn quan tâm và có đủ kiến thức để giải thích. Ví dụ: cầu vồng, mưa, bão, nhật thực, nguyệt thực,...
        2. Bước 2: Thu thập thông tin: Tìm hiểu thông tin về hiện tượng thông qua sách báo, internet, tài liệu khoa học,...
        3. Bước 3: Lập dàn ý: Xây dựng dàn ý chi tiết để sắp xếp các ý tưởng và thông tin một cách logic.
        4. Bước 4: Viết bản nháp: Viết bài thuyết minh dựa trên dàn ý đã lập.
        5. Bước 5: Chỉnh sửa và hoàn thiện: Đọc lại bài viết, sửa lỗi chính tả, ngữ pháp và hoàn thiện nội dung.

        III. Lưu Ý Khi Viết Văn Bản Thuyết Minh Giải Thích Hiện Tượng Tự Nhiên

        • Sử dụng ngôn ngữ khoa học, chính xác, rõ ràng.
        • Trình bày thông tin một cách logic, có hệ thống.
        • Sử dụng các hình ảnh minh họa (nếu có thể) để tăng tính trực quan.
        • Đảm bảo tính khách quan, trung thực trong việc cung cấp thông tin.
        • Tránh sử dụng các từ ngữ mang tính chủ quan, cảm tính.

        IV. Ví Dụ Minh Họa: Thuyết Minh Về Hiện Tượng Cầu Vồng

        Mở bài: Cầu vồng là một hiện tượng tự nhiên tuyệt đẹp thường xuất hiện sau những cơn mưa rào. Nó luôn khiến con người cảm thấy thích thú và tò mò.

        Thân bài:

        • Đặc điểm: Cầu vồng có hình cung, gồm bảy màu sắc khác nhau: đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. Các màu sắc này sắp xếp theo một thứ tự nhất định.
        • Nguyên nhân: Cầu vồng hình thành do sự khúc xạ và phản xạ ánh sáng mặt trời qua các giọt nước trong không khí.
        • Diễn biến: Khi ánh sáng mặt trời chiếu vào giọt nước, nó bị khúc xạ, phân tách thành các màu sắc khác nhau. Sau đó, các màu sắc này phản xạ lại và tiếp tục khúc xạ khi đi ra khỏi giọt nước, tạo thành cầu vồng.
        • Kết quả: Cầu vồng là một hiện tượng quang học đẹp mắt, mang lại niềm vui và sự thư giãn cho con người.

        Kết bài: Hiểu biết về hiện tượng cầu vồng giúp chúng ta khám phá thêm về vẻ đẹp và sự kỳ diệu của thế giới tự nhiên.

        V. Bài Tập Thực Hành

        Hãy chọn một hiện tượng tự nhiên khác và viết một văn bản thuyết minh giải thích về nó. Áp dụng các kiến thức và kỹ năng đã học để hoàn thành bài viết một cách tốt nhất.

        Chúc bạn thành công!

        Tải sách PDF tại TuSach.vn mang đến trải nghiệm tiện lợi và nhanh chóng cho người yêu sách. Với kho sách đa dạng từ sách văn học, sách kinh tế, đến sách học ngoại ngữ, bạn có thể dễ dàng tìm và tải sách miễn phí với chất lượng cao. TuSach.vn cung cấp định dạng sách PDF rõ nét, tương thích nhiều thiết bị, giúp bạn tiếp cận tri thức mọi lúc, mọi nơi. Hãy khám phá kho sách phong phú ngay hôm nay!

        VỀ TUSACH.VN