NGHỀ THẦY - NHỮNG TÂM SỰ VẪN CÒN NÓNG HỔI SAU GẦN 80 NĂM
Tôi được đề nghị viết lời giới thiệu cho cuốn sách “Nghề thầy” của cụ Hoàng Đạo Thúy (1900-1994) vào thời điểm dư luận đang quan tâm đến việc đánh giá sách giáo khoa tiếng Việt lớp 1.
Do đó, tôi tiếp cận bản thảo cuốn sách với một tâm trạng đặc biệt, đầy những suy tư và liên tưởng như những đợt sóng. Sự phức tạp của giáo dục hiện tại và những tâm huyết của một nhà giáo ưu tú, người được nhiều thế hệ học sinh ngưỡng mộ, đã khơi gợi trong tôi nhiều suy ngẫm sâu sắc.
Gần 80 năm đã trôi qua kể từ lần xuất bản đầu tiên của “Nghề thầy” (năm 1944). Tuy nhiên, khi đọc lại cuốn sách trong bối cảnh hiện tại, với những trăn trở về giáo dục, ta sẽ nhận thấy những tâm tư, chia sẻ của cụ Hoàng Đạo Thúy vẫn còn nguyên giá trị. Dù có người cho rằng việc tái bản một cuốn sách xuất bản từ năm 1944 là không cần thiết, khi mọi thứ đã trở nên “cổ điển”, nhưng điều đó không hoàn toàn đúng.
Nhiều kiến thức giáo dục trong sách vẫn mang tính thời sự. Dù chỉ là một tác phẩm mỏng, ghi lại những suy nghĩ, trải nghiệm của một người thầy tận tâm, chứ không phải là một công trình nghiên cứu học thuật đồ sộ, nhưng phần lớn những vấn đề mà tác giả đề cập đến vẫn còn nguyên giá trị, thậm chí còn trở nên mới mẻ. Nhiều giáo viên ngày nay vẫn chưa tiếp cận được những tư tưởng này.
Nếu loại bỏ những từ ngữ cổ kính, đặc trưng của thời đại, và thay thế bằng những từ ngữ phổ biến hiện nay, ta sẽ cảm thấy như cuốn sách được viết cho chính chúng ta, cho những người đang gắn bó với “nghề thầy” trong thế kỷ XXI!
[...]
Còn rất nhiều điều giá trị trong tư tưởng, quan điểm và kinh nghiệm của cụ Hoàng Đạo Thúy. Tôi xin kết thúc bài giới thiệu bằng việc trích dẫn những lời tâm sự chân thành và đầy nhiệt huyết của tác giả về nghề giáo. Chúng ta hãy cùng đọc và suy ngẫm:
“Nói thật thì nghề của chúng ta cũng như, thậm chí còn hơn những nghề khác, có nhiều nỗi tủi thân và vinh quang.
Thầy giáo phải đối mặt với sự vô lễ của học sinh, sự khinh thường của phụ huynh, sự cạnh tranh trên thị trường, sự soi mói của hàng xóm, phải cố gắng từng chút một, thì nghề này thật vất vả, thà đi đập đá còn hơn.
Nhưng khi học sinh thành đạt, quê hương đổi mới, đất nước thanh bình, trẻ em đến trường với niềm vui và sự tự tin, thì thầy giáo có thể tự hào nói rằng: “Tiến vi quan, đạt vi sư” – lời dạy của người xưa thật đúng đắn.”
- Nguyễn Quốc Vương
TÁC GIẢ:
Hoàng Đạo Thúy (1900 – 1994) là một nhà giáo dục, nhà biên khảo, nhà hoạt động văn hóa xã hội nổi tiếng của Việt Nam. Ông sinh ra trong một gia đình Nho giáo tại làng Kim Lũ, xã Đại Kim, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Ông theo học tại trường Bưởi, tốt nghiệp Thành chung, sau đó trở thành giáo viên và tích cực tham gia các phong trào xã hội, truyền bá quốc ngữ, đồng thời là người dẫn dắt phong trào Hướng đạo sinh Việt Nam. Sau năm 1945, ông tham gia quân đội và đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng trong chính quyền cho đến khi nghỉ hưu.
Hoàng Đạo Thúy có nhiều đóng góp trên các lĩnh vực khác nhau, và trong mỗi lĩnh vực, ông đều để lại những dấu ấn sâu sắc. Ông đã viết nhiều tác phẩm về giáo dục, xã hội, chính trị, quân sự, lịch sử, văn hóa, đặc biệt là những nghiên cứu về lịch sử văn hóa Hà Nội. Ông được công nhận là một trong những nhà Hà Nội học hàng đầu của Việt Nam.
```
