Kiểm Soát Sự Tập Trung Giữa Cơn Bão Công Nghệ
Thời đại sự tập trung bị suy giảm
Nhận thức về sự suy giảm khả năng chú ý – sự tập trung – là một trải nghiệm phổ biến trong cuộc sống hiện đại của thế kỷ 21. Chúng ta cảm thấy như thể một lớp bột ngứa phủ lên toàn bộ nền văn minh, khiến chúng ta liên tục bồn chồn, khó tập trung vào những điều thực sự quan trọng.
Các hoạt động đòi hỏi sự tập trung kéo dài, như đọc sách, đang dần trở nên ít phổ biến hơn. Tuy nhiên, vấn đề này không phải là mới. Các thế hệ trước cũng đã than phiền về sự suy giảm khả năng chú ý của họ. Các tu sĩ trung cổ từ gần một ngàn năm trước đã bày tỏ lo ngại về việc khó khăn trong việc duy trì sự tập trung. Thông thường, khi tuổi tác tăng lên, con người có xu hướng mất tập trung hơn và cho rằng đây là một vấn đề của thế giới và thế hệ sau, thay vì do sự suy giảm chức năng của bản thân.
Một nghiên cứu nhỏ đã được thực hiện để đánh giá mức độ chú ý thực tế của một sinh viên đại học Mỹ. Các nhà khoa học đã cài đặt phần mềm theo dõi hoạt động trên máy tính của sinh viên trong suốt một ngày. Kết quả cho thấy, trung bình cứ sau 65 giây, sinh viên lại chuyển sang một nhiệm vụ khác. Thời gian trung bình mà sinh viên có thể tập trung vào một việc chỉ khoảng 19 giây.
“Kiểm soát sự tập trung giữa cơn bão công nghệ” – 12 yếu tố hủy hoại khả năng chú ý
Dựa trên những quan sát và nghiên cứu cá nhân, tác giả Johann Hari trong cuốn sách “Kiểm soát sự tập trung giữa cơn bão công nghệ” đã xác định 12 yếu tố sâu xa đang tác động tiêu cực đến khả năng chú ý của chúng ta:
- Nguyên nhân 1:Sự gia tăng tốc độ, việc liên tục chuyển đổi giữa các nhiệm vụ và quá tải thông tin.
- Nguyên nhân 2:Sự suy giảm trạng thái dòng chảy (flow state).
- Nguyên nhân 3:Sự suy kiệt về thể chất và tinh thần.
- Nguyên nhân 4:Sự gián đoạn trong khả năng đọc hiểu.
- Nguyên nhân 5:Sự gián đoạn của quá trình suy nghĩ tự do (mind wandering).
- Nguyên nhân 6:Sự phát triển của công nghệ theo dõi và thao túng hành vi con người.
- Nguyên nhân 7:Sự trỗi dậy của chủ nghĩa lạc quan tàn nhẫn.
- Nguyên nhân 8:Sự gia tăng căng thẳng và trạng thái cảnh giác cao độ.
- Nguyên nhân 9 và 10:Chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng.
- Nguyên nhân 11:Sự gia tăng số ca mắc hội chứng ADHD và cách ứng phó với nó.
- Nguyên nhân 12:Trẻ em bị hạn chế về không gian và tự do vận động, cả về thể chất lẫn tinh thần.
Tác giả tin rằng, để giải quyết vấn đề này một cách bền vững, chúng ta cần hiểu rõ những yếu tố này và cùng nhau ngăn chặn chúng tiếp tục gây ảnh hưởng đến khả năng tập trung của chúng ta.
Cuốn sách “Stolen Focus: Why You Can’t Pay Attention - and How to Think Deeply Again” tổng hợp hơn 250 nghiên cứu khoa học về sự tập trung, cung cấp cho độc giả những kiến thức và phương pháp để cải thiện khả năng tập trung của bản thân.
