Khởi nghĩa Vua Duy Tân qua Hồ Sơ Lưu Trữ: Một Cái Nhìn Toàn Diện
Cuốn sách mang đến cho độc giả một bức tranh chân thực và sống động về Khởi nghĩa Vua Duy Tân năm 1916, dựa trên các bản cung của những nhân vật chủ chốt trong phong trào như Vua Duy Tân, Thái Phiên, Trần Cao Vân, Tôn Thất Đề, Nguyễn Quang Siêu, Lâm Nhĩ, Phan Thành Tài… Bên cạnh đó, công trình còn tập hợp các công văn, điện báo, mật điện, công điện, bản án và ý kiến của quan lại, đại thần thuộc chính quyền Nam triều, cũng như chính quyền thực dân Pháp tại Trung Kỳ và Đông Dương liên quan đến cuộc khởi nghĩa.
Giải Đáp Những Câu Hỏi Lịch Sử
Ấn phẩm này hứa hẹn sẽ cung cấp những câu trả lời đầy đủ và chính xác cho nhiều câu hỏi quan trọng: Cuộc khởi nghĩa diễn ra vào tháng 5 năm 1916 vì sao? Giờ G của cuộc khởi nghĩa chính xác là thời điểm nào? Sự thật về số lần gặp gỡ giữa Thái Phiên và Trần Cao Vân với Vua Duy Tân, cũng như địa điểm những cuộc gặp gỡ đó là gì? Có bao nhiêu chiếu chỉ đã được ban hành? Liệu có sự hỗ trợ từ phía người Đức hay không? Những cáo buộc về sự cộng tác của các quan lại Nam triều với thực dân Pháp trong việc đàn áp phong trào có đúng sự thật?
Nguồn Gốc và Quá Trình Hình Thành
“Khởi nghĩa vua Duy Tân qua hồ sơ lưu trữ”là kết quả của đề tài khoa học nghiên cứu về Khởi nghĩa Thái Phiên - Trần Cao Vân thông qua các tài liệu mới. Đề tài này do TS. Lưu Anh Rô (Phó Chủ tịch Thường trực, Tổng Thư ký Hội Khoa học Lịch sử thành phố Đà Nẵng) làm chủ nhiệm và được Hội đồng Khoa học thành phố Đà Nẵng đánh giá Xuất sắc vào năm 2014.
Nguyễn Trương Đàn, một người con xứ Nghệ với tình yêu sâu đậm dành cho lịch sử và văn hóa xứ Quảng, đã dành nhiều thời gian và công sức để tìm hiểu về chí sĩ Thái Phiên. Từ đó, Hội Khoa học Lịch sử thành phố Đà Nẵng đã chủ trì và đăng ký thực hiện đề tài nghiên cứu, dựa trên toàn bộ hồ sơ về cuộc Khởi nghĩa Vua Duy Tân năm 1916, hiện đang được lưu giữ tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia Hải ngoại ở Aix-en Provence, Cộng hòa Pháp.
Từ Đề Tài Nghiên Cứu Đến Ấn Phẩm Hoàn Thiện
Từ kết quả của đề tài, Nguyễn Trương Đàn đã biên soạn và xuất bản các tập sách:Vua Duy Tân 1916(Nxb. Văn học và Trung tâm Nghiên cứu Quốc học, 2014),Khởi nghĩa Duy Tân - Thái Phiên - Trần Cao Vân qua các tài liệu mới(Nxb. Thanh niên và Trung tâm Nghiên cứu Quốc học, 2014), vàChí sĩ yêu nước Thái Phiên qua các tài liệu mới(Nxb. Đà Nẵng, 2017). Sau khi đề tài hoàn thành, dự kiến sẽ tiếp tục dịch thêm 250 trang tài liệu tiếng Pháp còn lại, biên tập và chú giải đầy đủ các bản dịch để xuất bản. Tuy nhiên, công việc chưa kịp triển khai thì ông Nguyễn Trương Đàn đột ngột qua đời. Tiếp nối công việc dang dở, TS Lưu Anh Rô đã biên soạn, chú thích và bổ sung các bản dịch để hoàn thành cuốn sáchKhởi nghĩa vua Duy Tân qua hồ sơ lưu trữnày.
Ý Nghĩa và Tưởng Nhớ
“Khởi nghĩa vua Duy Tân qua hồ sơ lưu trữ”được ra đời nhân dịp kỷ niệm 106 năm cuộc Khởi nghĩa Vua Duy Tân (3.5.1916 - 3.5.2022), thể hiện sự tôn kính và tri ân đối với những người tiền bối đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc. Đồng thời, đây cũng là một nén tâm hương để tưởng nhớ cố tác giả Nguyễn Trương Đàn – người đã dành nhiều công sức cho đề tài độc đáo và thú vị này.
