Gieo Trồng Hạnh Phúc
Chánh Niệm là nguồn năng lượng tỉnh thức, giúp chúng ta trở về với khoảnh khắc hiện tại và cảm nhận sâu sắc sự sống trong từng phút giây của cuộc sống thường nhật. Việc thực hành chánh niệm không đòi hỏi chúng ta phải tìm kiếm một không gian đặc biệt hay đi đến những nơi xa xôi. Chúng ta hoàn toàn có thể thực tập chánh niệm ngay tại phòng làm việc, trong chính ngôi nhà của mình, hoặc thậm chí trên đường đi từ nơi này đến nơi khác.
Chúng ta vẫn có thể tiếp tục thực hiện những công việc quen thuộc hàng ngày như đi, đứng, nằm, ngồi, làm việc, ăn uống, giao tiếp, trò chuyện… nhưng với một sự nhận thức rõ ràng về những gì đang diễn ra. Chúng ta ý thức được rằng mình đang thực hiện những hành động đó, thay vì để tâm trí lang thang.
Hãy hình dung chúng ta đang ngắm nhìn cảnh mặt trời mọc cùng với những người khác. Trong khi những người xung quanh đang tận hưởng vẻ đẹp tuyệt vời của khung cảnh ấy, chúng ta lại “bận rộn” với những suy nghĩ, kế hoạch trong đầu. Chúng ta lo lắng về tương lai, nhớ nhung về quá khứ, mà quên mất việc thực sự hiện diện và trân quý khoảnh khắc hiện tại. Thay vì đắm mình trong vẻ đẹp của buổi bình minh, chúng ta vô tình để những khoảnh khắc quý giá ấy trôi qua một cách lãng phí.
Nếu chúng ta nhận ra điều đó, chúng ta có thể áp dụng một phương pháp khác. Mỗi khi tâm trí bắt đầu xao nhãng, hãy nhẹ nhàng kéo tâm trí trở về và tập trung vào hơi thở vào và ra. Thực hành hơi thở ý thức giúp chúng ta neo mình vào giây phút hiện tại. Khi thân tâm hòa hợp, chúng ta có thể trọn vẹn cảm nhận, quan sát và thưởng thức vẻ đẹp của khung cảnh xung quanh. Bằng cách trở về với hơi thở, chúng ta khám phá lại sự kỳ diệu của buổi bình minh.
Thông thường, chúng ta quá bận rộn với cuộc sống đến nỗi quên mất mình đang làm gì, thậm chí quên mất mình là ai. Có những người còn quên cả việc mình đang thở. Chúng ta quên dành thời gian cho những người thân yêu, trân trọng sự hiện diện của họ, cho đến khi họ rời xa chúng ta hoặc qua đời, chúng ta mới cảm thấy hối tiếc. Ngay cả khi có thời gian rảnh rỗi, chúng ta cũng không biết cách kết nối với những cảm xúc, suy nghĩ bên trong mình. Vì vậy, chúng ta thường tìm đến những hoạt động giải trí như xem ti vi hoặc gọi điện thoại để trốn tránh chính mình.
Ý thức về hơi thở là cốt lõi của chánh niệm. Như lời dạy của Đức Phật, chánh niệm là nguồn gốc của niềm vui và hạnh phúc. Hạt giống chánh niệm vốn có trong mỗi chúng ta, nhưng thường thì chúng ta quên tưới tẩm hạt giống đó. Nếu biết cách nương vào hơi thở, nương vào bước chân của mình, chúng ta có thể tiếp xúc với những hạt giống an lành ấy và cho phép chúng nảy mầm. Thay vì tìm kiếm sự giác ngộ thông qua những khái niệm trừu tượng về Phật, Chúa hay Allah, chúng ta có thể trải nghiệm sự hiện diện của Phật, Chúa trong từng hơi thở và bước chân của mình.
Mặc dù điều này có vẻ đơn giản và ai cũng có thể thực hiện được, nhưng nó đòi hỏi sự luyện tập thường xuyên. Điều quan trọng là phải học cách dừng lại. Dừng lại bằng cách quan sát hơi thở vào và ra, bằng cách cảm nhận từng bước chân của mình. Vì vậy, pháp môn căn bản của chúng ta là hơi thở ý thức và bước chân chánh niệm. Nếu nắm vững những pháp môn này, chúng ta có thể thực hiện mọi hoạt động trong cuộc sống – ăn uống, nấu nướng, làm việc, lái xe – một cách chánh niệm. Và chúng ta luôn an trú trong giây phút hiện tại, ngay tại đây và ngay bây giờ.
Thực hành chánh niệm (smrti) dẫn đến định (samadhi), và định dẫn đến tuệ (prajna). Trí tuệ mà chúng ta đạt được từ việc thực hành chánh niệm có khả năng giải phóng chúng ta khỏi những nỗi sợ hãi, lo âu, tuyệt vọng và mang lại hạnh phúc chân thật. Chúng ta có thể sử dụng những đối tượng đơn giản như một bông hoa để thực hành chánh niệm. Khi cầm bông hoa trong tay, chúng ta ý thức về bông hoa, cảm nhận vẻ đẹp và sự sống của nó. Hơi thở vào ra giúp chúng ta duy trì sự tập trung. Thay vì để những suy nghĩ lôi kéo, chúng ta trở về với bông hoa và thưởng thức vẻ đẹp của nó. Sự tập trung này sẽ nuôi dưỡng niềm vui bên trong chúng ta.
Để trọn vẹn tận hưởng những món quà mà cuộc sống ban tặng, chúng ta cần thực hành chánh niệm trong mọi lúc, mọi nơi – dù đang đánh răng, chuẩn bị bữa sáng hay lái xe đi làm. Mỗi bước chân, mỗi hơi thở đều có thể là một cơ hội để chúng ta tìm thấy niềm vui và hạnh phúc. Cuộc sống vốn dĩ đầy rẫy những khó khăn và khổ đau. Nếu không đủ hạnh phúc, chúng ta sẽ không thể đối diện và chăm sóc những nỗi khổ đau ấy. Hãy thực hành với một tinh thần nhẹ nhàng, thư thái, với một tâm hồn rộng mở và một trái tim sẵn sàng lắng nghe, chấp nhận. Thực hành là để nuôi dưỡng sự hiểu biết, chứ không phải để phô trương hình thức. Khi có chánh niệm, chúng ta có thể nuôi dưỡng niềm vui bên trong, giúp chúng ta vượt qua những thử thách trong cuộc sống và phát triển lòng tự do, an lạc, yêu thương.
```
