Di Sản Hồ Chí Minh – Giá Trị Văn Hóa Sâu Sắc
Trong hành trình làm việc với sách vở, nhà biên tập Nguyễn Gia Nùng đã có một cơ hội đặc biệt: được biên tập những bản thảo mà Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp đọc và góp ý trước khi xuất bản. Sự kiện này bắt đầu vào năm 1965, khi đồng chí Hoàng Quốc Việt, Chủ tịch Tổng công đoàn, trình lên Bác Hồ đề xuất xuất bản một tập sách về tình cảm của giai cấp công nhân và người lao động cả nước đối với Người. Đến đầu tháng 3 năm 1965, Bác đã đồng ý, nhưng căn dặn sách nên mỏng.
Đồng chí Hoàng Quốc Việt rất mừng, liền giao nhiệm vụ cho Nhà xuất bản Lao động, cơ quan xuất bản của Tổng công đoàn, triển khai công việc. Nguyễn Gia Nùng cùng các cán bộ biên tập chủ chốt khác được giao trọng trách này. Tất cả đều cảm thấy phấn khởi, nhưng cũng nhận thức được trách nhiệm to lớn và thời gian gấp rút. Đặc biệt, khi được biết Bác Hồ muốn đọc bản thảo trước khi in.
Với sự hưởng ứng nhiệt tình từ đông đảo người viết trên cả nước và nỗ lực không ngừng nghỉ của những người làm sách, cán bộ, công nhân nhà in, một kỷ lục về tốc độ làm sách đã được lập nên. Chỉ trong vòng 45 ngày, từ khi bắt đầu tổ chức bản thảo, biên tập, duyệt đến khi sách được in xong! Tập sách dày hơn 200 trang, có ảnh minh họa, được đánh giá là một trong những ấn phẩm đẹp nhất thời bấy giờ.
Tuy nhiên, niềm vui lớn nhất và bài học sâu sắc nhất đối với Nguyễn Gia Nùng và những người biên tập sách chính là những ý kiến cụ thể của Bác Hồ đối với bản thảo. Bác đã đánh dấu và ghi chú bằng bút bi đỏ bên lề nhiều trang, đề nghị xem xét lại nội dung, tính chính xác của tư liệu, cách dùng từ ngữ, lỗi văn phạm và cách viết… Bác khen ngợi sự cố gắng của những người làm sách, nhưng cũng nhắc nhở “Các chú tham, sách dày!”. Đây thực sự là những bài học vô giá cho những người làm công tác biên tập và viết văn.
Sau cuốn sách quý này, vào năm 1968, Nguyễn Gia Nùng tiếp tục được tham gia biên tập cuốn sách “Người tốt việc tốt” cùng với các cán bộ biên tập của 6 nhà xuất bản trung ương. Bản thảo của cuốn sách này cũng được Bác Hồ trực tiếp đọc và cho ý kiến trước khi in.
Hơn 40 năm qua, Nguyễn Gia Nùng đã có tới hơn 100 bài viết về Bác Hồ được giới thiệu trên các sách, báo của trung ương và địa phương. Cuốn sách “Đặc sắc văn hóa Hồ Chí Minh” với 46 bài viết là tuyển tập những bài viết tiêu biểu đó.
Những Ký Ức và Tư Liệu Quý Giá
Từ những kỷ niệm, bài học của người làm biên tập, viết báo, viết văn với Bác, Nguyễn Gia Nùng còn ghi lại nhiều câu chuyện và tư liệu quý giá, như câu chuyện Luật sư Loseby và vợ kể lại vụ án Hương Cảng khi ông bà sang thăm Việt Nam dịp Tết Canh Tý – 1960, theo lời mời của Bác Hồ; câu chuyện Bác Hồ trồng cây ở Liên Xô và nhiều nơi trên đất nước ta; câu chuyện Bác Hồ gặp gỡ, nói chuyện với nhà báo và đi thăm nhiều địa phương…
Năm 2008, “Đặc sắc văn hóa Hồ Chí Minh” đã được vinh danh là một trong 10 tác phẩm văn học – nghệ thuật xuất sắc được Ban Chỉ đạo Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” Trung ương tặng thưởng nhân dịp kỷ niệm 119 năm ngày sinh của Bác (19/5/2009).
