đi dọc dòng sông phật giáo

Mê Kông, với chiều dài 4.880km, là dòng sông dài thứ tư châu Á, xếp sau Trường Giang (6.300km), Hoàng Hà (5.464km) và Ô Bi (5.410km). Đồng thời, Mê Kông cũng là dòng sông dài thứ ba của Trung Quốc, chỉ sau Trường Giang và Hoàng Hà. Đặc biệt, đoạn thượng nguồn của Mê Kông, nằm trên lãnh thổ Trung Quốc, được đánh giá là kỳ bí, hiểm trở và phức tạp hơn so với thượng nguồn của hai dòng sông lớn khác là Trường Giang và Hoàng Hà. Trong số ba dòng sông lớn nhất Trung Quốc, Mê Kông là dòng sông quốc tế duy nhất, chảy qua tới sáu quốc gia bao gồm Trung Quốc, Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam. Tại Việt Nam, đoạn hạ lưu của Mê Kông, được biết đến với tên gọi “Cửu Long Giang”, đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Ý Tưởng Hình Thành và Quá Trình Chuẩn Bị

Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh (HTV) đã ấp ủ ý tưởng thực hiện bộ phim về Mê Kông từ lâu. Tuy nhiên, công tác chuẩn bị chính thức chỉ được bắt đầu từ năm 2000 với chuyến đi thăm dò đầu tiên trên đất Trung Hoa. Việc thăm dò được thực hiện bởi nhận thức rằng, đoạn đầu nguồn trên đất Trung Quốc, chiếm tới một nửa chiều dài dòng sông, là phần kỳ bí, hiểm trở, ngoạn mục và khó tiếp cận nhất. Mục đích chính của chuyến đi là tìm hiểu về khả năng tiếp cận dòng sông, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến thủ tục hành chính, ngoại giao và đường sá. Nhiệm vụ này được kết hợp với việc thực hiện bộ phim tài liệuTrung Hoa du ký, một dự án đã được lên kế hoạch từ nhiều năm trước với tổng cộng 23 tập. Đến năm 2001, HTV tiếp tục tổ chức một chuyến đi tiền trạm khác đến Trung Quốc, đồng thời thực hiện bộ phim tài liệuNhững nẻo đường Trung Hoa, dài chín tập.

Hành Trình "Lịch Sử" Của Đoàn Làm Phim

Tác giả Trần Đức Tuấn đã có cơ hội đặc biệt khi tham gia trọn vẹn cả 15 chuyến đi được coi là “lịch sử” của đoàn làm phim. Đối với tác giả, đây là những hành trình có một không hai trong sự nghiệp, thậm chí trong cả cuộc đời, bởi cơ hội được trực tiếp đặt chân hoặc tận mắt quan sát những miền đất kỳ lạ, những cảnh tượng kỳ vĩ, những không gian tráng lệ, những góc trời u tịch hẻo lánh, những đỉnh đèo lơ lửng trong mây, những đỉnh núi tuyết vĩnh cửu, những cửa ải biên thùy quạnh vắng, kinh thành cổ kính, những thác ghềnh hiểm trở, những dòng sông thơ mộng nổi tiếng, kể cả sào huyệt của bọn thảo khấu giang hồ khét tiếng, những địa danh được nhắc đến trong nhiều áng thơ Đường bất hủ và trong các trang tiểu thuyết lừng danh, những đền đài lăng tẩm vĩ đại, địa bàn cư trú của nhiều tộc người độc đáo, các sa mạc mênh mông, những thảo nguyên bất tận, cao nguyên trên nóc nhà thế giới... và trên tất cả là được hình dung phần nào diện mạo toàn cảnh của Mê Kông hùng vĩ.

Cảm Nhận và Chia Sẻ Tình Yêu Với Dòng Sông

15 chuyến đi dài ngày đã mang lại cho các thành viên đoàn làm phim biết bao cảm nhận, hiểu biết lạ kỳ, lý thú, nhiều kỷ niệm để đời và những ấn tượng sâu đậm. Tuy nhiên, niềm hạnh phúc lớn nhất không phải là những điều vừa kể, mà chính là cơ hội được chia sẻ những thông tin và cảm xúc tuyệt vời của mình với hàng triệu khán giả, trong đó có tình yêu bao la đối với dòng sông vĩ đại.

Ngay từ khi chưa được tiếp cận, đoàn làm phim đã cảm nhận được rằng Mê Kông là một tạo vật phi thường của tạo hóa, là một trong những dòng sông huyền bí nhất trên mặt địa cầu. Cảm giác đó cho đến tận bây giờ vẫn còn nguyên vẹn, thậm chí còn mạnh mẽ hơn. Dòng nước này bắt nguồn từ một cõi hư vô tuyết sơn vĩnh cửu và kết thúc hành trình ở một cõi hư vô khác, tức biển cả mênh mông. Cuộc trường hành gần 5.000km đó thực sự lạ lùng và kỳ bí, chủ yếu lặng lẽ âm thầm như một chàng lãng tử rời khỏi chốn bồng lai, một mình lang bạt nơi hoang vu hẻo lánh, giữa núi rừng cô quạnh hoặc thờ ơ lướt qua chốn phồn hoa đô hội ở giữa cõi trần.

Văn Hóa Phật Giáo Trên Dòng Mê Kông

Đặc biệt, cả năm quốc gia mà dòng Mê Kông chảy qua đều là những xứ sở Phật giáo điển hình. Những nẻo đường mà tác giả Trần Đức Tuấn đặt chân đều dày đặc những dấu tích của nền văn hóa Phật giáo, từ lịch sử cho tới kiến trúc, tín ngưỡng, nghệ thuật, truyền thuyết dân gian…

"Đi Dọc Dòng Sông Phật Giáo" - Góc Nhìn Từ Hành Trình

Cuốn sách “Đi dọc dòng sông Phật giáo” không phải là bức tranh toàn cảnh, dù sơ sài, của dòng sông vĩ đại, mà chỉ là một vài góc nhìn thấp thoáng, dọc theo cuộc hành trình của đoàn làm phim thám hiểm tìm kiếm dấu chân của chàng lữ khách Mê Kông phiêu lãng.

Sách bao gồm những ký sự ngắn trong số những bài đăng trên hai tờ tạp chí HTV và Văn hóa Phật giáo mà tác giả viết rải rác sau mỗi chuyến đi làm phim. Nội dung sách cũng không khái quát toàn bộ 15 chuyến đi, ví dụ thiếu hẳn chuyến đi cực kỳ quan trọng năm 2003 xuyên suốt chiều dài Bắc Nam tỉnh Vân Nam Trung Quốc lần theo cả ngàn kilômét Mê Kông hoặc thiếu đi gần như toàn bộ chuyến đi năm 2000. Hy vọng phần khiếm khuyết này sẽ được bổ sung trong một ấn phẩm khác. Riêng về sông, ngoài việc kiếm tìm dòng chính Mê Kông cùng với một số chi lưu, phụ lưu tiêu biểu của nó ở cả trong và ngoài biên giới Việt Nam, sách còn đề cập tới một số cuộc tiếp cận thượng nguồn hai đại trường giang số một và số hai châu Á là Hoàng Hà và Dương Tử mà đoàn làm phim có may mắn lớn được tới thăm.

Những khoảnh khắc này cực kỳ quý hiếm bởi chúng là những đoạn sông kỳ vĩ ở tận lưng trời, rất hẻo lánh, khuất nẻo, hoàn toàn xa lạ đối với các tuyến du lịch. Hai bài viết về thượng nguồn Hoàng Hà và Dương Tử (tức Trường Giang) sẽ phần nào giúp độc giả tham khảo và so sánh chúng với Mê Kông trên các nét tương đồng và dị biệt.

Cấu Trúc Cuốn Sách

Cuốn sách được chia thành 5 phần chính:

• Phần 1: Trên đất nước Trung Hoa
• Phần 2: Trên đất nước Myanma
• Phần 3: Trên đất nước Lào và Thái Lan
• Phần 4: Trên đất nước Campuchia
• Phần 5: Trên đất nước Việt Nam