Cuốn Gia Phả Bị Thất Lạc
Tiểu thuyết “Cuốn gia phả bị thất lạc” tái hiện bức tranh sống động về làng Tiềm, một vùng quê giàu truyền thống khoa bảng và cách mạng tại miền Trung. Câu chuyện xoay quanh cuốn gia phả quý giá của một dòng họ lớn trong làng, bị thất lạc trong biến động chiến tranh và chỉ được tìm thấy vào năm 1975. Hành trình tìm lại gia phả này mở ra một chương sử dài gần 90 năm (1885-1975) của làng Tiềm, nơi lịch sử dân tộc được thu nhỏ và phản ánh một cách chân thực.
Tác phẩm khắc họa những giai đoạn lịch sử quan trọng của đất nước qua lăng kính của ngôi làng đặc biệt này: phong trào khởi nghĩa Cần vương, sự kiện nghĩa quân Đề Thám bị đưa về làng xử chém, các hoạt động đấu tranh chống Pháp dưới sự ảnh hưởng của Phan Bội Châu và Phan Chu Trinh. Đồng thời, cuốn sách cũng cho thấy sự bế tắc của giới trí thức khi triều đình ngừng tổ chức thi cử, cũng như những cuộc nổi dậy chống chính quyền bảo hộ bị đàn áp dã man bởi thực dân Pháp.
Lịch sử của Đảng cũng được thể hiện rõ nét tại làng Tiềm, từ sự thành lập chi bộ Đảng đến những tổn thất nặng nề trong giai đoạn 1930-1931. Thế hệ thanh niên kế tiếp đã tiếp nối truyền thống cách mạng, tham gia vào cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc. Nhiều người đã phải trải qua những năm tháng tù đày, gian khổ, nhưng cũng có những người đã trở thành những yếu nhân của Đảng.
Cuốn sách không né tránh những góc khuất và bi thương trong lịch sử, đặc biệt là những hệ lụy của Cải cách ruộng đất tại làng Tiềm. Bên cạnh đó, tác phẩm cũng phản ánh những sai lầm, ấu trĩ sau Cách mạng tháng Tám, trước năm 1975, như việc phá hủy đình chùa, triệt tiêu kinh tế tư nhân, dẫn đến sự mai một của những nghề truyền thống lâu đời như dệt lụa, làm bún bánh. Chợ làng, vốn là trung tâm giao thương sầm uất bậc nhất trong vùng, cũng dần trở nên đìu hiu.
Trong suốt gần một thế kỷ đầy biến động, người dân làng Tiềm luôn thể hiện lòng yêu nước, yêu quê hương sâu sắc và sự trung thành tuyệt đối với Cách mạng. Họ đã đóng góp không nhỏ vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, cùng với rất nhiều ngôi làng giàu truyền thống khác trên cả nước.
Tác giả:
Tác giả của “Cuốn gia phả bị thất lạc” là Thiếu tướng Hồ Sỹ Hậu, sinh năm 1946. Ông từng là Cục trưởng Cục Kinh tế Bộ Quốc phòng. Trong cuộc chiến chống Mỹ, ông là một kỹ sư thiết kế và thi công tuyến ống xăng dầu xuyên Trường Sơn, đóng góp quan trọng cho ngành xăng dầu trong những năm tháng chiến tranh. Tiểu thuyết “Dòng sông mang lửa” (2012) của ông đã giành giải B của Bộ Quốc phòng về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng, được đánh giá là “bản hùng ca về những người lính xăng dầu Trường Sơn”.
Hồ Sỹ Hậu là con trai của ông Hồ Viết Thắng, nguyên Bí thư tỉnh ủy Nghệ An, Nguyên Bộ trưởng Bộ Lương thực, Thực phẩm. Ông Hậu đã có cơ hội sống cùng cha trên chiến khu Việt Bắc và được gần gũi với Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời gian ở chiến khu.
