Đọc sách bộ sài gòn - chuyện đời của phố 3 (tái bản 2021) PDF miễn phí

Thông Tin Chi Tiết
Tên Nhà Cung Cấp	Cty Bán Lẻ Phương Nam
Tác giả	Phạm Công Luận
NXB	NXB Văn hóa Văn nghệ
Năm XB	2021
Ngôn Ngữ	Tiếng Việt
Trọng lượng (gr)
Kích Thước Bao Bì	21 x 19 cm
Số trang	350

Sài Gòn - Chuyện Đời Của Phố 3: Khám phá vẻ đẹp tiềm ẩn của Hòn Ngọc Viễn Đông

Tiếp nối thành công của hai tập sách trước,Sài Gòn - Chuyện Đời Của Phố 3của tác giả Phạm Công Luận tiếp tục mang đến những câu chuyện về Sài Gòn với phong cách điềm đạm, nhẹ nhàng và cẩn trọng. Tuy nhiên, mỗi câu chuyện trong cuốn sách hơn 330 trang này vẫn mang đến sự mới mẻ và cảm giác hứng thú riêng cho người đọc, nhờ vào những tư liệu quý giá, sinh động và cách thể hiện mềm mại, có tính hệ thống.

Sài Gòn qua góc nhìn của người từ xa

Một mạch ngầm xuyên suốt mà độc giả dễ dàng nhận thấy trongSài Gòn - Chuyện Đời Của Phố 3là hình ảnh một Sài Gòn phồn hoa, rộng mở, đón nhận mọi thành phần, không phân biệt xuất thân hay gốc gác. Những đặc điểm này được khúc xạ qua lăng kính và sự nhìn nhận độc đáo của những nhân chứng từng là người từ các tỉnh lân cận đến với thành phố này. Như tác giả đã nhận định: “Những người di dân đến Sài Gòn luôn phát hiện những điều thú vị mà những người sống ở đô thị này từ nhỏ đến lớn cũng không nhận ra được”.

Sài Gòn hiện lên như một thành phố sang trọng, hoa lệ trong lời kể của chàng thanh niên Lý Thân – cậu ấm gia đình ở Lái Thiêu (Bình Dương), qua chuyến lang thang khám phá đường phố Sài Gòn trước năm 1954. Sài Gòn trong mắt người miền Trung cách đây hơn bảy mươi năm trước được miêu tả: “... nhà cửa phố xá đông nghẹt, có nhà lầu cao ba tầng, có đường đi rộng rãi ba thước, trên bộ xe hơi chạy boong boong, dưới nước tàu thủy chạy vù vù, tối về đèn điện thắp sáng choang như ban ngày, ông Tây bà đầm ôm nhau đăng-xê coi vui mắt quá chừng! Thật là văn minh quá sức tưởng tượng của dân An Nam ta...”. Dù có thể là những ngộ nhận được tô vẽ thêm, nhưng qua trang sách, Sài Gòn còn là nơi những người nghèo chí thú làm ăn và giỏi tích cóp như “chú Chệc bán đậu phộng rang”, “cánh xe ôm uống cà phê vợt đọc nhật trình” hay cư dân góc xóm Đa Kao… Họ không giàu có nhưng vẫn tồn tại an nhiên, phong lưu, giữ gìn bản sắc và nguồn gốc của mình. Ngay cả những người giàu có cũng có tác phong giản dị đến bất ngờ, như trong bài “Người trong này họ như thế”. Sài Gòn qua câu chuyện của người con dâu trong một gia đình cư dân lâu đời ở Bà Chiểu tái hiện đời sống người Sài Gòn – Gia Định hồn hậu, nhân ái, trọng nghĩa. Sài Gòn trong sinh hoạt những ngày trước Tết của gia đình gốc người Hà Nội đến sống ở cổng xe lửa số 7, quận Phú Nhuận, với sự tinh tế, nhẹ nhàng, thoảng hương hoa thủy tiên trong nỗi nhớ quê xưa rưng rưng ký ức. Góc nhìn của họa sĩ ký họa kiêm phóng viên Mỹ Dick Adair về những bức tranh ghi chép mọi mặt đời sống nơi đây, ghi nhận tinh tế đến chi tiết người Sài Gòn “giặt đồ, nghe radio và mùi nước mắm đang xào nấu trên bếp”, trong khi bên kia sông máy bay đang nã đạn, và kết luận: “sự hòa nhập vào đời sống Sài Gòn mới là câu chuyện thú vị hơn mọi kế hoạch đã trù tính”.

Những yếu tố làm nên “chất Sài Gòn”?

Ngày nay, nhiều người nghe đến mỹ từ “Hòn ngọc Viễn Đông”, nhưng ít ai thực sự hiểu được nguyên nhân và lý giải vì sao thành phố này lại được gọi như vậy? Một điều thú vị trongSài Gòn - Chuyện Đời Của Phố 3là những tư liệu (vô tình hay hữu ý) dần hé lộ và cắt nghĩa cho quá khứ lung linh của thành phố này. Nó xuất phát từ ý chí của những người tha hương đến Sài Gòn lập nghiệp, như cách chủ tiệm may đồ đầm Kim Sơn ở đường Amiral Dupré ở trung tâm thành phố tổ chức tiệm may có bài bản, khiến khách nước ngoài và giới nghệ sĩ luôn hài lòng. Bà Trùng Quang – người phụ nữ Sài Gòn gốc Bắc tài hoa, ham học hỏi, tìm cách sang Nhật du học và hình thành doanh nghiệp làm sản phẩm “Búp bê văn hóa” tinh xảo, mang bản sắc Việt mà đến nay chưa ai khôi phục được. Ông Nguyễn Gia Tốn, với trăn trở cải tiến kỹ thuật, kết nối hai chiếc xe máy hiệu Gilera thành chiếc xe bốn bánh giá rẻ. Đó là câu chuyện của nhà trí thức cách mạng Nguyễn An Ninh, không ngại bước ra lề đường phố chợ với lời rao trào lộng để thu hút khách hàng mua dầu cù là. Là sự ra đời của chiếc xe ôm Lambretta đầu tiên, theo tinh thần “cái khó ló cái khôn”. Đó là cách người Sài Gòn tâm huyết cho giáo dục thế hệ trẻ qua nhiều tủ sách lành mạnh, mà đặc biệt là tủ sách Tuổi Hoa dồn cả tâm huyết của văn nhân, trí thức, trở thành một hiện tượng của xuất bản. Đó là cách Giáo sư Lê Văn Khoa xây dựng chương trình truyền hình giáo dục hiện đại và đầy cuốn hút mang tên “Thế giới của trẻ em” cách nay nửa thế kỷ, chủ động hướng đến trẻ em không có cơ hội đi học do cái nghèo và chiến sự. Đó là cách tiếp cận, nâng cao kỹ thuật và chất lượng phục vụ của phi cảng Tân Sơn Nhất thuở ban đầu. Sài Gòn cũng là môi trường cho sáng tạo, chiêu hiền đãi sĩ với quán cơm thiện nguyện kiêm phòng trà Anh Vũ, hay Hội họa sĩ Trẻ. Nơi đó, hội tụ những tinh hoa, là cảm hứng sáng tác, nâng đỡ ý tưởng mới của những người trẻ.

Trong ánh lung linh của “Hòn Ngọc Viễn Đông”, khí chất của người Sài Gòn là nền tảng. Đó là một kết cục đáng buồn đầy tự trọng của chị giúp việc nhà cho ông chủ người Pháp, chọn cách cuối cùng là tự vẫn để chứng minh sự trong sạch cho mình trước nghi án trộm tiền của chủ. Là lá đơn của danh thủ 28 tuổi – Phạm Văn Lắm, dù đang đỉnh cao phong độ nhưng vẫn tự trọng nhường đàn em cơ hội khoác áo đội tuyển khi nhận thấy đội tuyển cần trẻ hóa. Là Giáo sư Lê Văn Khoa, sau những cống hiến cho giáo dục ở Sài Gòn, với tài năng và tư chất sẵn có, đặt chân đến Mỹ đã có những cống hiến tầm thế giới, làm rạng danh người Việt trong nhiều lĩnh vực như nhiếp ảnh, âm nhạc… Ông không chấp nhận cúi đầu xin tiền bố thí từ chính phủ Mỹ cho cộng đồng Việt vì cho rằng: “người Việt có khả năng lớn nhưng cần được giúp đỡ để đóng góp cho xã hội” thay vì chấp nhận đánh giá: “người Việt không biết gì hết và nghèo đói nên cần hướng dẫn xin trợ cấp”. Người Sài Gòn ý thức nâng tầm hàng Việt với nhà hàng Việt cao cấp đầu tiên để đón du khách, cho ra đời Trung tâm bách hóa tổng hợp “Saigon Departo” hiện đại không thua kém một Trung tâm thương mại hiện đại ngày nay…

Những câu chuyện trongSài Gòn - Chuyện Đời Của Phố 3, như cách tác giả Phạm Công Luận chia sẻ, là “những câu chuyện “trên bờ” của dòng lịch sử”, nhưng chúng giúp người đọc hình dung rõ và sinh động hơn về một dòng chảy lịch sử của Sài Gòn đã trôi qua. Ký ức đô thị này may mắn được truyền giữ theo cách riêng cùng với sự ra đời của cuốn sách này. Bởi lẽ, theo tác giả, “nếu đô thị không có ký ức, cũng như một con người không nhớ gì về nơi mình sinh ra, lớn lên và cách mình trưởng thành ra sao. Nếu vậy, sẽ không biết cách đánh giá đúng các giá trị để chọn lọc, giữ gìn và truyền lưu”.

Sài Gòn - Chuyện Đời Của Phố 3: Dòng Ký Ức Không Phai

Với phong cách điềm đạm, nhẹ nhàng quen thuộc, tác giả Phạm Công Luận tiếp tục mang đến cho độc giả những câu chuyện đời thường về Sài Gòn trong tập sáchSài Gòn - Chuyện Đời Của Phố 3. Tuy không khác biệt nhiều về lối viết so với các tác phẩm trước, cuốn sách vẫn tạo được sự mới mẻ và cuốn hút riêng nhờ những tư liệu quý giá, cách thể hiện tinh tế và một hệ thống tư liệu được sắp xếp logic, trải dài suốt hơn 330 trang sách.

Sài Gòn qua Ánh Nhìn Của Người Đến Từ Xa

Điểm nhấn xuyên suốt trongSài Gòn - Chuyện Đời Của Phố 3là hình ảnh một Sài Gòn phồn hoa, cởi mở, sẵn sàng đón nhận mọi người, không phân biệt nguồn gốc hay địa vị. Những câu chuyện được kể thông qua lăng kính của những người di cư từ các tỉnh lân cận đến thành phố, mang đến những góc nhìn độc đáo. Tác giả nhận định: “Những người di dân đến Sài Gòn luôn phát hiện những điều thú vị mà những người sống ở đô thị này từ nhỏ đến lớn cũng không nhận ra được”.

Sài Gòn hiện lên lộng lẫy, sang trọng trong ký ức của chàng thanh niên Lý Thân đến từ Lái Thiêu (Bình Dương) trước năm 1954. Đối với người miền Trung cách đây hơn bảy mươi năm, Sài Gòn là: “... nhà cửa phố xá đông nghẹt, có nhà lầu cao ba tầng, có đường đi rộng rãi ba thước, trên bộ xe hơi chạy boong boong, dưới nước tàu thủy chạy vù vù, tối về đèn điện thắp sáng choang như ban ngày, ông Tây bà đầm ôm nhau đăng-xê coi vui mắt quá chừng! Thật là văn minh quá sức tưởng tượng của dân An Nam ta...”. Dù có thể là những ấn tượng được tô vẽ, Sài Gòn vẫn là nơi những người lao động chân chất như “chú Chệc bán đậu phộng rang”, “cánh xe ôm uống cà phê vợt đọc nhật trình” hay cư dân xóm Đa Kao có thể tồn tại, an nhiên hưởng thụ cuộc sống và giữ gìn bản sắc văn hóa. Ngay cả những người giàu có cũng thể hiện sự giản dị đáng ngạc nhiên, như được khắc họa trong bài “Người trong này họ như thế”. Sài Gòn còn là nơi tình người được đề cao, thể hiện qua câu chuyện về một gia đình lâu đời ở Bà Chiểu chuẩn bị đón Tết, hay những ngày Tết ấm áp của một gia đình gốc Hà Nội sống ở cổng xe lửa Phú Nhuận.

Góc nhìn của họa sĩ Dick Adair, người Mỹ, về Sài Gòn cũng rất thú vị. Ông ghi lại mọi mặt đời sống của người dân, từ những hoạt động thường nhật như “giặt đồ, nghe radio và mùi nước mắm đang xào nấu trên bếp”, đến những cảnh tượng chiến tranh khốc liệt. Ông nhận xét: “sự hòa nhập vào đời sống Sài Gòn mới là câu chuyện thú vị hơn mọi kế hoạch đã trù tính”.

“Chất Sài Gòn” Được Hình Thành Từ Đâu?

Nhiều người nhắc đến Sài Gòn với mỹ danh “Hòn ngọc Viễn Đông”, nhưng ít ai thực sự hiểu rõ nguồn gốc và ý nghĩa của danh xưng này.Sài Gòn - Chuyện Đời Của Phố 3dần hé lộ những yếu tố đã tạo nên vẻ đẹp lung linh của thành phố này. Đó là ý chí của những người tha hương đến Sài Gòn lập nghiệp, như chủ tiệm may Kim Sơn, người đã xây dựng một cơ sở may mặc chuyên nghiệp, phục vụ cả khách nước ngoài và giới nghệ sĩ. Đó là bà Trùng Quang, người phụ nữ Sài Gòn tài hoa, luôn khao khát học hỏi và đã thành lập doanh nghiệp sản xuất “Búp bê văn hóa” độc đáo. Đó là ông Nguyễn Gia Tốn, người đã cải tiến kỹ thuật để tạo ra chiếc xe bốn bánh giá rẻ. Đó còn là nhà trí thức Nguyễn An Ninh, người không ngại rao bán dầu cù là trên đường phố để kiếm sống.

Sài Gòn cũng là nơi ươm mầm sáng tạo, với những quán cơm thiện nguyện kiêm phòng trà Anh Vũ, hay Hội họa sĩ Trẻ. Nơi đây hội tụ những tinh hoa, là nguồn cảm hứng cho những ý tưởng mới và là nơi nâng đỡ những tài năng trẻ. Sài Gòn còn là môi trường cho sự phát triển của giáo dục, với những tủ sách lành mạnh như Tuổi Hoa, hay chương trình truyền hình giáo dục “Thế giới của trẻ em” của Giáo sư Lê Văn Khoa.

Trong ánh hào quang của “Hòn Ngọc Viễn Đông”, khí chất của người Sài Gòn càng được tỏa sáng. Đó là sự tự trọng của người giúp việc nhà, người đã chọn cái chết để bảo vệ danh dự của mình. Đó là sự khiêm nhường của danh thủ Phạm Văn Lắm, người đã nhường cơ hội cho đàn em trẻ hơn. Đó là tấm lòng yêu nước và ý chí tự lực của Giáo sư Lê Văn Khoa, người đã làm rạng danh Việt Nam trên đất Mỹ. Đó còn là tinh thần kinh doanh và ý thức nâng cao chất lượng dịch vụ của người Sài Gòn, thể hiện qua sự ra đời của những nhà hàng Việt cao cấp và trung tâm thương mại hiện đại.

Kết Luận

Sài Gòn - Chuyện Đời Của Phố 3không chỉ là những câu chuyện “trên bờ” của dòng lịch sử, mà còn là những ký ức sống động về một Sài Gòn đã qua. Cuốn sách giúp người đọc hiểu rõ hơn về quá khứ của thành phố, đồng thời trân trọng những giá trị văn hóa và tinh thần mà người Sài Gòn đã gìn giữ. Như tác giả Phạm Công Luận đã nói, một đô thị không có ký ức cũng giống như một con người không nhớ gì về quá khứ của mình.