Bài Học Sâu Sắc Từ Người Quét Rác
Triết gia Đức F. Hegel từng nói: “Chẳng có gì trên thế gian này có thể đạt tới mà thiếu đi niềm đam mê”. Ở Nguyễn Mạnh Hùng – Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Sách Thái Hà, tôi nhận thấy niềm đam mê ấy tỏa sáng.
Tôi may mắn được làm đồng nghiệp với anh Nguyễn Mạnh Hùng trong suốt 12 năm tại FPT. Trong khoảng thời gian đó, anh luôn thể hiện năng lực, quyết tâm và tinh thần làm việc không ngừng nghỉ qua nhiều vị trí và chức vụ khác nhau. 12 năm là khoảng thời gian đủ để tôi hiểu rõ về anh, đặc biệt là niềm đam mê với sách, khả năng lãnh đạo tài tình, năng lực kinh doanh sắc sảo và sự cống hiến hết mình. Chúng tôi đã cùng nhau trải qua nhiều giai đoạn, để tôi có thể thấu hiểu con người giản dị, chân thành, luôn học hỏi và cầu tiến của anh. Điểm nổi bật của Nguyễn Mạnh Hùng là sự tận tâm và thành công trong mọi việc anh làm.
Từ FPT Đến Xuất Bản: Hành Trình Theo Đuổi Đam Mê
Nguyễn Mạnh Hùng đã rời FPT để dấn thân vào một lĩnh vực mới – xuất bản sách. Tôi luôn theo dõi và cổ vũ những thành công của anh và Thái Hà Books. Tôi rất vinh dự khi được viết lời giới thiệu cho cuốn sách đầu tay của anh. Cuốn sách là tập hợp những bài viết mà anh đã đăng tải trên các báo và tạp chí uy tín của Việt Nam trong những năm qua. Nội dung cuốn sáchBài học từ người quét rácxoay quanh tri thức và sự chia sẻ tri thức. Qua những trang sách, độc giả sẽ thấy được những nét tính cách, những dấu mốc quan trọng trong cuộc đời, những trăn trở và suy tư của một doanh nhân trước những vấn đề của xã hội. Như lời phụ đề của cuốn sách đã nêu: Doanh nhân với tinh thần xã hội, tôi thực sự cảm phục điều đó ở anh Hùng.
Cuốn sách là tuyển tập các bài viết của Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Sách Thái Hà - đã được đăng trên các báo và tạp chí lớn của Việt Nam trong nhiều năm. Nội dung củaBài học từ người quét ráctập trung vào việc chia sẻ tri thức và những bài học quý giá. Ở đây, độc giả có thể khám phá chân dung của tác giả – những nét cá tính độc đáo, những cột mốc đáng nhớ trong cuộc đời, những suy tư, trăn trở của một doanh nhân khi đối diện với các vấn đề xã hội. Đúng như phụ đề của cuốn sách: Doanh nhân với tinh thần xã hội.
Ấn Tượng và Giá Trị Của “Bài Học Từ Người Quét Rác”
“Bài học từ người quét rác” được xuất bản lần đầu vào năm 2009 và đã nhận được sự đón nhận nồng nhiệt từ độc giả, liên tục được tái bản. Trong lần tái bản này, tác giả TS Nguyễn Mạnh Hùng sẽ bổ sung thêm những bài viết mới, mang đến diện mạo tươi mới cho tác phẩm.
TRÍCH ĐỌC SÁCH:Bài Học Từ Người Quét Rác
Học là một quá trình không ngừng nghỉ, kéo dài suốt cả cuộc đời. Ngày tốt nghiệp đại học chỉ là sự khởi đầu cho hành trình học hỏi của tôi, học hỏi từ chính cuộc sống. Tôi đã được học hỏi từ rất nhiều người thầy, từ các giáo sư, tiến sĩ đến các chủ tịch, tổng giám đốc của những tập đoàn lớn trên toàn thế giới. Tuy nhiên, tôi không thể nào quên được một người thầy đặc biệt – thầy Allen.
Hằng ngày, trên đường từ ký túc xá trên phố Mountain – Sydney (Australia) đến trường học hoặc thư viện, tôi thường gặp một anh công nhân vệ sinh đang làm việc. Anh luôn tươi cười và chào tôi một cách thân thiện: “Hello, how are you?” (Chào bạn, bạn khỏe chứ?). Anh luôn chủ động chào tôi như vậy. Tuy nhiên, tôi thường lẳng lặng bước đi, với khuôn mặt lạnh lùng và khó chịu. Trong đầu tôi chỉ nghĩ: “Thằng cha này thấy mình có chức vụ, có tiền bạc, có học thức nên muốn bắt quen đây. Hắn thì có khác gì mấy cô công nhân vệ sinh hay đi dọn rác trước cổng nhà mình ở Hà Nội?”.
Ngày hôm sau, anh công nhân vệ sinh vẫn tươi cười, vẫn chào tôi rất niềm nở. Tôi vẫn cảm thấy khó chịu và đút hai tay vào túi quần bước đi thẳng. Ngày thứ ba cũng vậy, anh quét rác lại chào tôi rất vui vẻ, khuôn mặt thể hiện sự thân thiện. Tuy nhiên, lần này để cho xong chuyện, tôi đã trả lời anh ta một cách miễn cưỡng: “I am fine, thank you. And you?” (Tôi khỏe, cảm ơn anh. Thế còn anh?). Tôi nói xong và chợt nhận thấy rằng mình đã cười. Tôi đã cười mà không biết, điều này không nằm trong kế hoạch ban đầu của một người coi thường anh công nhân dọn vệ sinh. Thú vị hơn, tôi nhận thấy khuôn mặt mình tươi tỉnh hơn, cảm thấy vui vẻ, dễ chịu và thư giãn hơn.
Vừa đi tôi vừa suy nghĩ về bản thân và lẩm bẩm: “Mình thật là ngu dốt”. Quả thật, từ trước đến nay, tôi đã có một suy nghĩ sai lầm, rằng khi cười với ai đó là tôi mang lại niềm vui cho họ. Khi bắt tay ai, tôi luôn nghĩ mình đang ban ơn cho họ. Khi gần gũi ai, tôi luôn nghĩ họ được lợi từ tôi. Và, tôi nhận ra mình đã sai lầm. Bởi, khi tôi cười với anh công nhân quét rác này, người được lợi đầu tiên không phải là anh ta mà là chính tôi.
Và tôi chợt nhận ra rằng anh ta đâu có biết tôi là ai. Anh không hề biết tôi có bao nhiêu tiền, làm chức vụ gì, có học thức đến đâu. Trong mắt anh ta, tôi chỉ là một sinh viên từ ký túc xá bước ra. Dù có học tiến sĩ, thạc sĩ hay đại học vẫn là sinh viên. Thậm chí anh cũng chẳng quan tâm tôi có là sinh viên hay không.
Trên thực tế, tôi chỉ là một người châu Á da vàng, mũi tẹt. Nhưng anh ta cũng chẳng để ý đến chuyện ấy. Anh chỉ cười và chào tôi như đã và đang làm với tất cả những ai từ ký túc xá bước ra. Tất cả mọi người đều bình đẳng. Tất cả chúng ta đều là con người. Tôi đã nhận ra vấn đề và cảm thấy vô cùng xấu hổ. Tôi đã được học một bài học quý giá. Từ đó, tôi luôn chào và cười với mọi người. Không chỉ cười mà là cười rất tươi. Cười từ trái tim mình, từ đáy lòng mình.
Một ngày nọ, khi từ thư viện về, tôi phát hiện ra Allen – người quét rác đang ngồi uống cà phê trong quán. Anh ăn mặc rất lịch sự, vừa nhấm nháp ly cà phê vừa đọc sách. Ngạc nhiên và tò mò, tôi lại gần chào anh, cùng uống cà phê, cùng nghe nhạc với anh. Tôi không ngờ rằng người mặc bộ quần áo bảo hộ, đi lau nhà, quét rác mỗi sáng lại là một người lịch lãm, trí tuệ như vậy. Tôi đã học được một bài học nữa: Mỗi lúc chúng ta đang đảm nhận vai diễn nào đó, đóng vai nào phải làm tốt vai đó. Hơn nữa, không nên coi thường người công nhân quét rác. Anh ấy khiến tôi rất kinh ngạc về kiến thức mà anh ấy có.
Allen đã kể cho tôi nghe rất chi tiết về Kim Tự Tháp ở Ai Cập, về những gì còn sót lại từ vườn treo Babillon ở Iraq, về vùng đất lạnh và băng giá Siberia của nước Nga. Anh nói về thời kỳ La Mã, về Nội chiến Mỹ, về cuộc sống của người Eskimo. Đặc biệt anh nói về Việt Nam khi biết tôi là người Việt (sau này anh kể rằng anh cứ ngỡ tôi là người Thái hay Indonesia).
Hóa ra Allen đam mê đi du lịch. Anh đi du lịch qua sách. Những hiểu biết của anh làm tôi kinh ngạc. Anh rất hiểu biết và có trí nhớ cùng sức tưởng tượng tuyệt vời. Allen hỏi tôi khu vực Hạ Long có bao nhiêu hòn đảo? Khi đó, vì không biết, tôi đã nói đại rằng quãng 1.000 đảo.
Allen đã giảng giải về các hòn đảo, về địa lý, khí hậu, thảm thực vật và thủy sản cũng như tính chất vùng biển của 1.960 hòn đảo (chứ không phải quãng 1.000 đảo như tôi nghĩ) trong vùng diện tích 1.553 km2 này. Nhờ Allen mà tôi, có lẽ, đến chết không quên được những con số này.
Allen đề nghị tôi phân tích về nhạc Việt Nam, nhất là điểm đặc biệt của loại nhạc năm nốt này. Tôi ngạc nhiên vì chưa bao giờ biết đến nhạc của đất nước mình lại chỉ có năm nốt. Tôi luôn nghĩ nhạc gì thì nhạc, đã là nhạc thì phải là bảy nốt chứ. Cuối cùng tôi đã phải há miệng ra nghe Allen nói về chèo, về cải lương, về chầu văn và về các loại nhạc cụ của Việt Nam − đất nước nơi tôi sinh ra và lớn lên. Allen đã dạy cho tôi bài học quý giá về tìm tòi khám phá, rằng tôi phải đọc nhiều hơn, tìm hiểu nhiều hơn, quan sát và ghi nhớ nhiều hơn.
Chính từ bài học quý giá này, ngay sau khi về Việt Nam, tôi đã quyết định thực hiện một chuyến xuyên Việt. Tôi quyết đi tham quan dọc đất nước mình không bỏ sót tỉnh nào. Tôi chợt nhận ra rằng mình đã bỏ qua rất nhiều điều quan trọng, rằng tôi đã đi đến tận 39 quốc gia nhưng lại hiểu rất ít về đất nước mình.
Ngày tôi đến thăm nhà của Allen, tôi lại học thêm được một bài học quý giá nữa. Allen có khoảng gần 1.000 cuốn sách. Là người học nhiều, đi nhiều, thường xuyên mua và đọc sách, nhưng tủ sách của tôi còn khá khiêm tốn. Trong khi Allen, một công nhân vệ sinh đã có một tủ sách quá vĩ đại. Anh đam mê sách và đã bỏ một khoản tiền lớn ra mua, trưng bày sách. Anh nói đã đọc hết những cuốn sách này. Thậm chí có những cuốn đọc đến vài lần.
Cũng nhờ những lần đến thăm anh, tôi đã học cách nấu ăn. Làm sao nấu đơn giản, đủ chất, ngon miệng mà không quá cầu kỳ. Một tình bạn thân thiết đã nảy mầm giữa một doanh nhân với một anh quét rác. Chuyện này tôi không thể tưởng tượng được trước đó một vài năm.
Từ ngày gặp Allen, tôi bỏ hẳn các tính xấu của mình: kiêu ngạo, soi mói, coi thường người khác. Tôi cũng trở nên điềm đạm hơn, nói nhỏ hơn, ít nóng tính hơn. Tôi cũng không còn “bệnh” nhìn hình dáng bên ngoài mà kết luận con người nữa. Tôi luôn niềm nở và giúp đỡ mọi người.
Tôi quyết định chọn sứ mệnh “sẻ chia” từ ngày đó. Cũng nhờ Allen và những người thầy khác, sau này tôi đã hiểu và thực hành nguyên tắc “cho mà không đòi hỏi, cho mà không cần nhận”. Tôi cũng đã triển khai mỗi ngày, mỗi giờ cách sống “pay it forward” (đáp đền tiếp nối). Cũng từ ngày đó, cuộc đời của tôi hạnh phúc, bình an và chan chứa yêu thương hơn.
Gần chục năm đã trôi qua. Bây giờ nghĩ lại, nếu không gặp được Allen, chắc tôi vẫn đang quay cuồng trong vòng quay vô tận của đồng tiền, không chút nghỉ ngơi, không dành thời gian để hiểu và sống hạnh phúc với những người xung quanh. Tôi thật biết ơn thầy tôi, bạn tôi − Allen.
(Vnexpress.net, 04/12/2009)
```
