Bài 8: Một Vài Khái Niệm Cơ Bản
Chào mừng bạn đến với Bài 8 của khóa học lập trình cơ bản trên tusach.vn! Trong bài học này, chúng ta sẽ đi sâu vào những khái niệm nền tảng nhất, là nền móng cho mọi chương trình máy tính. Việc nắm vững những khái niệm này là vô cùng quan trọng, vì chúng sẽ xuất hiện xuyên suốt trong quá trình học lập trình của bạn.
1. Biến (Variables)
Biến là một vùng nhớ trong máy tính được gán một tên cụ thể. Chúng ta sử dụng biến để lưu trữ dữ liệu, ví dụ như số, chữ, hoặc các giá trị khác. Tưởng tượng biến như một chiếc hộp, bạn có thể đặt bất cứ thứ gì vào đó và lấy ra khi cần.
- Khai báo biến: Trong nhiều ngôn ngữ lập trình, bạn cần khai báo biến trước khi sử dụng. Ví dụ, trong Python:
x = 10. Trong C++: int x = 10; - Đặt tên biến: Tên biến phải tuân theo một số quy tắc nhất định, ví dụ như bắt đầu bằng chữ cái hoặc dấu gạch dưới, không chứa khoảng trắng, và không được trùng với các từ khóa của ngôn ngữ lập trình.
2. Kiểu Dữ Liệu (Data Types)
Kiểu dữ liệu xác định loại dữ liệu mà một biến có thể lưu trữ. Các kiểu dữ liệu phổ biến bao gồm:
- Số nguyên (Integer): Dùng để lưu trữ các số nguyên, ví dụ: 1, 2, -5, 100.
- Số thực (Float): Dùng để lưu trữ các số thập phân, ví dụ: 3.14, -2.5, 0.0.
- Ký tự (Character): Dùng để lưu trữ một ký tự duy nhất, ví dụ: 'a', 'b', '$'.
- Chuỗi (String): Dùng để lưu trữ một chuỗi các ký tự, ví dụ: "Hello", "Tusach.vn".
- Boolean: Dùng để lưu trữ giá trị đúng (True) hoặc sai (False).
3. Toán Tử (Operators)
Toán tử là các ký hiệu được sử dụng để thực hiện các phép toán trên dữ liệu. Các loại toán tử phổ biến bao gồm:
- Toán tử số học: +, -, *, /, % (chia lấy dư).
- Toán tử so sánh: == (bằng), != (khác), >, <, >=, <=.
- Toán tử logic: && (và), || (hoặc), ! (phủ định).
4. Biểu Thức (Expressions)
Biểu thức là một tổ hợp của các biến, toán tử và giá trị. Biểu thức được đánh giá để trả về một giá trị.
Ví dụ: x + 5 là một biểu thức. Nếu x = 10, thì biểu thức này sẽ trả về giá trị 15.
5. Cấu Trúc Điều Khiển (Control Structures)
Cấu trúc điều khiển cho phép chúng ta kiểm soát luồng thực thi của chương trình. Các cấu trúc điều khiển phổ biến bao gồm:
- Câu lệnh if: Thực hiện một khối mã nếu một điều kiện là đúng.
- Câu lệnh if-else: Thực hiện một khối mã nếu một điều kiện là đúng, và một khối mã khác nếu điều kiện là sai.
- Vòng lặp for: Lặp lại một khối mã một số lần xác định.
- Vòng lặp while: Lặp lại một khối mã cho đến khi một điều kiện là sai.
Ví dụ minh họa (Python):
x = 10y = 5if x > y: print("x lớn hơn y")else: print("x không lớn hơn y")
Bài học này chỉ là bước khởi đầu. Hãy thực hành nhiều hơn với các bài tập và dự án nhỏ để củng cố kiến thức. Đừng ngần ngại đặt câu hỏi nếu bạn gặp khó khăn. Chúc bạn học tập hiệu quả trên tusach.vn!
