Bài 2: Các Quy Tắc Tính Xác Suất
Xác suất là một khái niệm quan trọng trong toán học và thống kê, được sử dụng để đo lường khả năng xảy ra của một sự kiện. Bài học này sẽ tập trung vào việc tìm hiểu các quy tắc cơ bản để tính xác suất, giúp bạn giải quyết các bài toán liên quan một cách hiệu quả.
1. Khái Niệm Cơ Bản Về Xác Suất
Xác suất của một biến cố A, ký hiệu là P(A), là một số thực nằm trong khoảng [0, 1]. P(A) = 0 nghĩa là biến cố A không thể xảy ra, P(A) = 1 nghĩa là biến cố A chắc chắn xảy ra. Tổng xác suất của tất cả các biến cố có thể xảy ra trong một không gian mẫu bằng 1.
2. Quy Tắc Cộng Xác Suất
Quy tắc cộng xác suất được sử dụng để tính xác suất của một biến cố là hợp của hai hoặc nhiều biến cố. Có hai trường hợp:
- Hai biến cố xung khắc: Nếu hai biến cố A và B xung khắc (không thể xảy ra đồng thời), thì P(A∪B) = P(A) + P(B).
- Hai biến cố không xung khắc: Nếu hai biến cố A và B không xung khắc, thì P(A∪B) = P(A) + P(B) - P(A∩B).
Ví dụ: Gieo một con xúc xắc sáu mặt. Tính xác suất để tung được mặt 2 hoặc mặt 5.
Giải: A là biến cố tung được mặt 2, B là biến cố tung được mặt 5. A và B xung khắc. P(A) = 1/6, P(B) = 1/6. Vậy P(A∪B) = P(A) + P(B) = 1/6 + 1/6 = 1/3.
3. Quy Tắc Nhân Xác Suất
Quy tắc nhân xác suất được sử dụng để tính xác suất của giao của hai hoặc nhiều biến cố. Có hai trường hợp:
- Hai biến cố độc lập: Nếu hai biến cố A và B độc lập (việc xảy ra của biến cố này không ảnh hưởng đến việc xảy ra của biến cố kia), thì P(A∩B) = P(A) * P(B).
- Hai biến cố phụ thuộc: Nếu hai biến cố A và B phụ thuộc, thì P(A∩B) = P(A) * P(B|A), trong đó P(B|A) là xác suất của biến cố B khi biết biến cố A đã xảy ra.
Ví dụ: Gieo một đồng xu hai lần. Tính xác suất để cả hai lần đều ra mặt ngửa.
Giải: A là biến cố lần thứ nhất ra mặt ngửa, B là biến cố lần thứ hai ra mặt ngửa. A và B độc lập. P(A) = 1/2, P(B) = 1/2. Vậy P(A∩B) = P(A) * P(B) = 1/2 * 1/2 = 1/4.
4. Xác Suất Có Điều Kiện
Xác suất có điều kiện của biến cố A khi biết biến cố B đã xảy ra, ký hiệu là P(A|B), được tính bằng công thức: P(A|B) = P(A∩B) / P(B), với P(B) > 0.
5. Bài Tập Vận Dụng
Bài 1: Một hộp chứa 5 quả bóng đỏ và 3 quả bóng xanh. Lấy ngẫu nhiên 2 quả bóng. Tính xác suất để cả hai quả bóng đều màu đỏ.
Bài 2: Một người bắn súng. Xác suất bắn trúng mục tiêu của người đó là 0.8. Người đó bắn 3 phát. Tính xác suất để người đó bắn trúng mục tiêu cả 3 phát.
6. Kết Luận
Bài học về các quy tắc tính xác suất đã cung cấp cho bạn những công cụ cần thiết để giải quyết các bài toán liên quan đến xác suất. Việc nắm vững các quy tắc này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh và đưa ra những quyết định dựa trên thông tin một cách chính xác hơn. Hãy luyện tập thường xuyên để củng cố kiến thức và nâng cao kỹ năng giải quyết bài tập.
